فلسفه تحلیل منطقی

نویسنده: منوچهر بزرگمهر
ناشر: خوارزمی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 237
اندازه کتاب: رقعی لب برگشته - سال انتشار: 1357 - دوره چاپ: 2

کمیاب - کیفیت : درحد نو ؛ لبه عطف زدگی دارد ؛ مهر دارد

مروری بر کتاب

این کتاب یکی از نخستین کتاب‌هایی‌ست که در زمینه معرفی فلسفه تحلیلی به زبان فارسی نوشته شده است. در واقع شادروان بزرگمهر را باید آغازگر و به نوعی پدر جریان فلسفه تحلیلی در ایران دانست که با ترجمه‌ها و مقالات خود سهم بزرگی در معرفی این جریان فلسفی در ایران داشته است. البته باید توجه داشت که دانش فلسفی و زبانیِ ما در آن سال‌ها (اگر اشتباه نکنم این کتاب نخستین بار در دهه 40 منتشر شده است) در سطح چندان بالایی نبوده است و با توجه به نبود امکاناتی همچون اینترنت و کامپیوتر و فرهنگ‌ها و دایره‌المعارف‌های دقیق فلسفی، نگارش و ترجمه آثار فلسفی به راستی کاری بسیار دشوارتر از امروز بوده است.

ازاین روست که اگر بر بستری این‌چنینی به قضاوت درباب این کتاب بنشینیم، بی‌شک کاستی‌های آن را قابل چشم‌پوشی می‌دانیم. به هر روی امروزه با توجه به تالیف و ترجمه کتاب های دقیق و به روز پیرامون فلسفه تحلیلی می‌توان با مراجعه با این آثار، دانشی به‌روزتر و دقیق‌تر از این جریان فلسفی به دست آورد. 

با این حال این کتاب از چند نظر همچنان کتابی مهم است و خواندن آن همچنان نه‌تنها خالی از لطف نیست، بلکه چه‌بسا ضروری می‌نماید. نخست از این رو که این کتاب از نظر تاریخی اهمیت دارد، چرا که در واقع نخستین کتاب فارسی‌زبان در معرفی فلسفه تحلیلی به شمار می‌رود و از این رو برای آنان که به سیر تحول گرایشات فلسفی تحلیلی در ایران علاقه‌مند هستند بسیار مهم است.

افزون بر این، یکی از دیگر دلایلی که خواندن این کتاب را اکنون نیز توجیه و چه بسا ضروری می‌کند از یک سو مقایسه‌ها و تطبیق‌هایی است که او میان اندیشه‌ها و ایده‌های فلسفی فیلسوفان غرب و فیلسوفان اسلامی برقرار می‌کند و از سوی دیگر اشاراتی که گاه و بی‌گاه به فرهنگ عرفانی-ایرانی می‌کند و میان آن‌ها و اندیشه‌های غربی شباهت‌هایی پیدا می‌کند.

البته اگر بخواهیم در این باره جانب انصاف را رعایت کنیم باید بگوییم که در بسیاری از موارد این مقایسه‌ها و شباهت‌ها چندان دقیق و درست نیستند و به نوعی صرفا شباهت‌هایی ظاهری و سطحی به شمار می‌روند. با این حال باز هم همین تلاش او برای ایجاد دیالوگ میان فلسفه و فرهنگ غرب از یک‌سو و فلسفه اسلامی و فرهنگ عرفانی-ایرانی از سوی دیگر، جای ستایش دارد و دست‌کم می‌تواند به خواننده امروزی سرنخ‌هایی برای برقراری دیالوگ‌های دقیق‌تر و ژرف‌تر میان آن‌ها بدهد.از این رو خواندن این کتاب را به دوستان علاقه‌مند به فلسفه تحلیلی پیشنهاد می‌کنم...