فروغ هدایت

فروغ هدایت

نویسنده: آیت الله العظمی سیدعلی بهبهانی
مترجم: آیت الله علی دوانی
ناشر: قدر
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 410
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1362 - دوره چاپ: 1

 کیفیت : درحد نو _ نو 
 

مروری بر کتاب 

ترجمه کتاب مصباح الهدایة فی اثبات الولایة

عالی ترین اثر اسلامی پیرامون خلافت الهی ائمه معصومین (ع)

آیت‌الله العظمی میرسید علی موسوی بهبهانی یکی از چهره‌های درخشان و برجسته عالم روحانیت و مقامات عالیه علمی شیعه، در قرن اخیر بوده است. عالمی مجاهد، مجتهدی پارسا، مرجعی باتقوا متبحر درکلیه علوم دینی شامل: فقه، اصول، کلام، حدیث، منطق، تفسیر، درایه که تبحرش در ادبیات عرب کم‌نظیر و ستودنی بود

«آیت‌الله بهبهانی» زمانی که حدود شصت سال از عمرش می‌گذشت در سفری به کربلای معلی، کتابی درباره امامت نگاشت که آن را «مصباح الهدایه» نامید. وی این کتاب را به شیوه عالمان اسلامی، در چهل باب نوشت. در هر باب، یکی از آیات قرآن را که به امامت ارتباط دارد، محور بحث خود قرار داد و ذیل آن، روایاتی از محدّثانی شیعی و سنی و نیز بحث‌هایی از مفسران را با نقد و بررسی آنها مطرح کرد. این کتاب ویژگی‌هایی دارد؛ از جمله آنکه نوعی تفسیر موضوعی به شمار می آید؛ از آن رو که محور بحث در آن، چهل آیه است که با امامت ارتباط دارد.

کتاب به نوعی چهل حدیث است که عالمان اسلامی به این شیوه، کتاب‌هایی نگاشته‌اند. در میان این همه کتاب چهل حدیت، کتابهای اربعین که به موضوعی مخصوص ارتباط دارد، اختصاص می یاید.توضیحات مفصل در شرح حدیث که نکات علمی آن با استفاده از علوم اسلامی و با استدلال و شرح کافی گفته می‌شود، از دیگر ویژگی‌های این کتاب است. مطالعه تطبیقی درباره دیدگاه‌های دانشمندان مختلف از فرقه‌های مختلف مسلمانان، با رعایت کمال امانت در نقل قول‌ها، كمال اداب و قوت استدلالی در نقد و بررسی‌ها در این اثر دیده می‌شود.

از ویژگی‌های «مصاح الهدایه»، تقسیم موضوعی مباحث به شیوه‌ای علمی و صحیح است که تسلط نویسنده بر علوم مختلف را نشان می‌دهد.از نکات دیگر این کتاب نمایاندن پیوند محکم میان چهل آیه محور بحث، به گونه‌ای که خواننده دقیق، پس از ژرف نگری در کتاب، به روشنی می‌بیند که هر یک از این آیات، چند وجه از منشور روشن امامت را نشان می‌دهد.
آیت‌الله بهبهانی در اثر خود، از کتاب «غاية المرام» اثر محدث بزرگ قرن یازدهم سیدهاشم بحرانی که در خلال ۴۶۰ باب بیش از ۴۵۰۰ حدیث درباره امامت از منابع شیعی و سنی آورده، استفاده فراوانی کرده است.

از دیگر نکات در کتاب «مصباح الهدایه» پاسخ علمی به کسانی است که احادیث فضائل أميرالمؤمنين(ع) را صحیح می‌دانند، اما آنها را دال بر امامت حضرتش نمی‌دانند. بهره‌گیری از تفاسیر کهن شیعی و سنی، مانند مجمع‌البیان طبرسی، تفسیر كبير فخر رازی، کشاف زمخشری و نقد و بررسی مطالب آنها که احاطه مؤلف بر علوم قرآنی را نشان می‌دهد. آیت‌الله بهبهانی در ضمن کتاب خود، با استفاده از کتاب «الامامة و السياسة»، نوشته ابن قتیبه بحث‌های تاریخی را مطرح و به نقد و بررسی آن پرداخته است.