ظفرنامه ؛ ماجرای خونین ترین قتل عام شهرهای ایران

ظفرنامه

نویسنده: نظام الدین شامی
به کوشش: پناهی سمنانی
ناشر: بامداد
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 368
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1363 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : نو ؛ لبه جلد کتاب زدگی مختصری دارد

مروری بر کتاب

ماجرای خونین ترین قتل عام شهرهای ایران و تاریخ فتوحات امیر تیمور گورکانی شامل نخستین و قدیمی ترین تاریخ که پیرامون وقایع زندگی و فتوحات امیر تیمور بدستور او نوشته شده است

«ظفرنامه ی شامی» یا «تاریخ فتوحات امیر تیمور گورکانی» ، تالیف «مولانا نظام الدین عبدالواسع شامی » از مورخان و شاعران و فضلای قرن ۸ و اوایل قرن ۹ هجری قمری است. ظفرنامه شامی ، قدیمی‌ترین تاریخی است که پیرامون زندگی و فتوحات تیمور نوشته شده است و چون مولف از نزدیک شاهد بسیاری از وقایع و حوادث بوده از این رو تاریخ صحیح و دقیق تری راجع به تیمور و فتوحات او به دست داده است ؛ تا آن جا که تمام جنایات و خونریزی‌های چنگیز و تیمور و ظلم و ستم جباران را که در حق مردم بی گناه مرتکب شده بودند ، به خوبی به تصویر می‌کشد.ا

ین کتاب در کمال سادگی و دقت تحریر شده است ، چرا که وی معتقد است که با شیوه سخن آرایی و نقش پیرایی و به کار بردن تشبیه و استعاره در ضمن کلام مقصود در میان فوت می‌شود و همگان را نیروی درک معانی چنان سخنی نیست. نظر شامی را می‌توان نشانه دل زدگی نویسندگان پایان قرن هشتم و آغاز قرن نهم از زیاده روی‌های نویسندگان پیش از آنان در استفاده از صنایع و دیگر آرایش‌های کلام دانست ، و این نظر تقریبا تا پایان این عهد همچنان به قوت خود باقی بود ، منتهی نفوذ زبان عربی و همچنین لغات ترکی و مغولی در زبان فارسی به پایه‌ای رسیده بود که دیگر حفظ سادگی انشاء و سلامت زبان اصیل فارسی حتی در آثار ساده آن زمان هم میسر نمی‌نمود.

در مورد ظفرنامه شامی ، حکم کلی نمی‌توان صادر کرد و سبک نگارش آن را دقیقا و تماما نثر ساده و مرسل شمرد. هر چند که بیشتر در هنگام روایت وقایع و حوادث به سبک مرسل گرایش دارد ؛ ولی هر جا که مجال می‌یابد ، علاقه خویش را به نثر فنی آشکار می‌کنند : از یک طرف توصیفات خیال انگیز ، به کار بردن فنون بیانی و بدیعی ، تضمین آیات و روایات ، استشهاد به اشعار و امثله شاعران پیشین و ... از طرف دیگر بسیاری واژه‌های عربی ، ترکی و مغولی نیز بر دشواری سبک نثر این کتاب می‌افزاید.