طبیعت و شهر در تعالیم و فرهنگ اسلامی

طبیعت و شهر در تعالیم و فرهنگ اسلامی

نویسنده: محسن شاطریان , امیر اشنویی , محمود گنجی پور
ناشر: مرسل
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 384
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1394 - دوره چاپ: 2

مروری بر کتاب

مصور

بررسی دیدگاه‌های دین اسلام در مورد زندگی شهری، طبیعت، شهرسازی و جنبه‌های دینی ساختن شهرها است. در ابتدای این اثر به بیان ایدئولوژی دین اسلام در مورد طبیعت و رویکردهای فلسفی و عرفانی آن پرداخته شده و دیدگاه اندیشمندان مسلمان در مورد ارتباط انسان با جهان خارج منعکس شده است. آنگاه دیدگاه برخی از متفکران مسلمان در مورد ساختار شهر مورد قبول اسلام و بافت آن و سایر بایسته‌های فیزیکی و معماری بیان شده و برخی از اموری که از نگاه دین اسلام باید در شهرسازی مورد رعایت قرار گیرد، لیست شده است.

از این رو نگارنده به اموری مانند: مدیریت شهری، فضاهای بهداشتی در یک شهر، ساخت مساجد در آن، احداث مراکز رفاهی و تفریحی در آن، رعایت عوامل جغرافیایی در ساختن شهر، کالبد فزیکی شهر، ساختن مراکز آموزشی و تربیتی در آن، احداث بازار، حمم، کتابخانه، کاروانسرا، آب انبار، قبرستان، معابر، میادین، بیمارستان و سایر امکانات و تأسیسات شهری از دیدگاه اسلام اشاره نموده و از منظری فقهی به تبیین این مسایل پرداخته است. وی در ادامه به نسبت بین مدرنیته و سنت در شهرسازی اشاره نموده و به نقد دیدگاه‌های برخی از متفکران غربی دراین زمینه پرداخته است.

در این کتاب سعی شده است با استفاده از منابع مختلف داخلی و خارجی ، چارچوبی برای شناخت طبیعت و شهر از دیدگاه تعالیم و فرهنگ اسلامی تنظیم شود.

کتاب حاضر از چهار فصل به شرح ذیل تشکیل شده است : فصل اول شامل مباحث انسان ، طبیعت و اسلام می‌باشد که به بررسی شناسایی و ویژگی‌ها ، نحوه ارتباط انسان با جهان خارج ، رویکرد اسلام و اندیشمندان مسلمان به طبیعت می‌پردازد.

فصل دوم تحت عنوان رویکرد اندیشمندان به شهر اسلامی و پدیده‌های آن شامل مفاهیم شهرسازی از دیدگاه رسول اکرم (ص) و حضرت علی (ع) ، رویکرد اندیشمندان مسلمان به شهر و مدنیت ، همچنین رویکرد اندیشمندان غیر مسلمان به شهر اسلامی می‌پردازد.

فصل سوم با عنوان پدیده‌های جغرافیایی و شهر اسلامی شامل عوامل جغرافیایی ، تکوین و گسترش و نابودی شهرها ، تحولات جغرافیایی شهر و شهرنشینی پس از پیروزی اسلام ، عوامل نهادی شهرهای اسلامی ، عناصر و اجزای شهر اسلامی و تأثیر وقف و هجرت بر شهر اسلامی مورد بحث و بررسی قرار می­گیرد.

فصل چهارم به بررسی مباحث مدرنیته ، فقه اسلامی و شهر شامل توصیف شهر اسلامی ، اصول و ماهیت شهر اسلامی ، تأثیر فرهنگ و تمدن غربی بر شهرهای حوزه فرهنگ اسلامی ، اثر مدرنیسم بر شهرهای اسلامی ، مشکلات برنامه‌ریزی برای شهرهای اسلامی و هویت اسلامی و توسعه مدرن می‌پردازد.