شرح گلشن راز

شرح گلشن راز

نویسنده: الهی اردبیلی
تصحیح : محمدرضا برزگر خالقی , عفت کرباسی
ناشر: مرکز نشر دانشگاهی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 541
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1376 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : نو

مروری بر کتاب

مثنوی گلشن راز شیخ اثر مشهور شیخ محمود شبستری (720-687) است که کذشته از ارزشهای فلسفی آن درآمدی سودمند برای ادراک لطایف غزل صوفیانه در شعر فارسی نیز به شمار می‌رود. گلشن راز در پاسخ به سؤالات امیر حسینی هروی از عرفا و شعرای شیعی مذهب قرن هفتم و هشتم هجری (متوفای 718هـ) سروده شده است این سؤالات که تعداد آنها مطابق متن کتاب حاضر 17 تاست، در هفدهم شوال 717 هـ بدست شبستری رسیده است.

گلشن راز در بحر هزج مسدس مقصور یا محضوف سروده شده و شامل بیش از 1000 بیت است. حسین بن عبدالحق اردبیلی شرح کاملی در این مثنوی نگاشته است در شروح معروف و معتبر بر این اثر محسوب می‌شود.گفتنی است که حسین بن عبدالحق اردبیلی(متخلص به الهی)، از مشاحیر قرن 9 و 10 هجری است ( 950-870هـ.ق). کتاب با شرح مفصل احوال وآثار شیخ محمود شبستری و سپس عبدالحق اردبیلی آغاز شده است. نسخه‌ای که متن اصلی گلشن راز الهی بر اساس آن فراهم شده، متعلق به اوایل قرن پانزدهم هجری است. متن حاضر براساس سه نسخه تصحیح شده است.. 

مثنوی گلشن راز مهم‌ترین و مشهورترین اثر منظوم محمود شبستری است که در بردارنده اندیشه‌های عرفانی وی می‌باشد. با وجود حجم اندکش، این کتاب یکی از یادگارهای پرارزش و بلندنام ادبیات عرفانی کهن فارسی است، که در آن بیان مفاهیم صوفیانه با شور، شوق، و روانی ویژه‌ای همراه‌گردیده است.مطابق شیوه معمول عطار و مولانا، در این‌جا نیز، از حکایات و تمثیلات برای بیان و عرضه مؤثر معانی عرفانی و حکمی استفاده شده است.

شبستری این مثنوی را در پاسخ به پرسش‌های امیر حسینی هروی سروده است. در هفدهم ماه شوال سال ۷۱۷ فرستاده‌ای از خراسان مشکلات و مسائل مربوط به فهم و تبیین پاره‌ای از رموز و اشارات عرفانی را در قالب نامه‌ای منظوم در مجلسی با حضور شبستری می‌خواند