سنگ بر دوش

سنگ بر دوش

نویسنده: احمد شاملو
به کوشش: سعید پرهیزکاری
ناشر: کوله پشتی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 208
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1392 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

تحلیلی بر آشنایی‌زدایی در شعر شاملو

هدف از این رساله بررسی آشنایی زدایی در شعر احمد شاملو می‌باشد و عمدتاً بر پایه ذکر انواع تکنیک‌های مورد استفاده توسط شاعر قرار گرفته است. شاملو با استفاده از تکنیک‌هایی همچون موسیقی درونی، ترکیب‌سازی،‌ باستانگرایی و... به شیوه‌یی نوین در شعر فارسی دست یافت که خود روند دست‌یابی به چنین شیوه‌یی را این‌گونه بیان می‌نماید:
«شعر امروز ما... بیداری و آگاهی خود را به مقدار زیاد مدیون شاعران بزرگ سال‌های سی تا پنجاه دیگر کشورها و زبان‌ها است... شاعرانی چون آلوآر، لوکار، دسنوس و نرودا، هیوز و سنگور و میشو که ما را با ظرفیت‌های گوناگون زبان و سطوح گوناگون این منشور آشنا کردند و از حصار تنگ قصیده و غزل رباعی پروازمان دادند... حقیقت این است که اگر چه ضربه‌ی اول را نیمای بزرگ فرو آورد و بیداری نخستین را او سبب شد،‌ این ضرب در آن روزگار تنها گیج‌کننده بود. با فریاد نیما از خوابی مرگ نمون بیدار شدیم.»

اگر در شعر کهن قافیه با قواعد خاص خود یافت می شود و از ارکان اصطلاحات اصلی شعر کلاسیک فارسی است ولی هم آهنگی صوتی یا هم آوایی که در آن هم صوت بودن نقش قافیه را ایفا می کند تنها در شعر آزاد به عنوان عنصری مستقل خود را نشان می دهد، زیرا در شعر کلاسیک همه چیز چنان در چنبر عروضی اسیر است که عناصر دیگر فرصت عرض اندام ندارند. توان فوق العاده ی شاملو در بکارگیری خشت واژگان در جای مناسب و به هنجار خود نوعی هم سویی واژگانی ایجاد کرده که شعر را از حالت و ساخت نثر وا رهانده و از سکته های ناهنجار مصون داشته و فضایی آرام و حرکتی یکنواخت به شعر وی داده است....

موسیقی درونی
موسیقی معنوی
موسیقی کناری
تکرار
حذف
باستان‌گرایی
ترکیب‌سازی
قرینه‌سازی