سفرنامه ظهیرالدوله همراه مظفرالدین شاه به فرنگستان

سفرنامه ظهیرالدوله

نویسنده: علی خان ظهیرالدوله
به کوشش: محمداسماعیل رضوانی
ناشر: مستوفی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 406
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1371 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : نو ؛ مهر دارد

مروری بر کتاب

مصور

«سفرنامه ظهیرالدوله» ، کتابى است به زبان فارسى که به موضوع شرح سفر علیخان ظهیرالدوله به همراه مظفرالدین شاه قاجار به فرنگستان اختصاص یافته است. زمان تالیف این سفرنامه از پنجشنبه دوازدهم ذى حجه ١٣١٧ ه.ق. همزمان با آغاز سفر شروع و در یکشنبه دوم شعبان ١٣١٨ ق. با به پایان رسیدن سفر ، خاتمه مى‏یابد.

ویژگى دیگر این سفرنامه ترجمه برنامه‌هاى رسمى است که دولت‌ها براى پذیرایى از شاه تنظیم مى‌کرده‌اند. در بسیارى از موارد نخستین ترجمه‌هایى که از متون اروپایى به خصوص ترجمه‌هایى که از اصطلاحات ادارى و سیاسى و مقامات دولتى به عمل آمده است، گیراتر به نظر مى‌رسد و از نظر نزدیکى به معنى، اصلى‌تر و رساتر است. این کتاب فاقد ترتیب و فصل‏ بندى است و تنها بر اساس نام شهرهایى که مولف طى سفر هفت ماه و بیست و دو روزه خود بدان‏ها وارد شده تنظیم گردیده است.

این سفرنامه ، گزارش روزانه سفر مولف به همراه مظفرالدین شاه و هیئت همراه به کشورهاى روسیه ، فرانسه ، اطریش ، مجارستان ، صربستان ، عثمانى ، آلمان ، بلژیک و بلغارستان است. مولف در این کتاب به ذکر ویژگى‏هایى جغرافیایى هر شهر و نیز فاصله شهرها با یکدیگر پرداخته و به توصیف وضعیت داخلى شهرها و ابنیه‏ اى که در آنها ساخته شده نیز مى‏پردازد و وقایع و رخدادهاى سفر را به شیرینى ترسیم مى‏کند.

خود مظفرالدین شاه هم در این سفر ، سفرنامه ‏اى تنظیم کرده ، اما سفرنامه ظهیرالدوله بسى مفیدتر از سفرنامه شاه است ؛ زیرا شاه به خاطر مقام پادشاهى نمى‏ توانسته آزادانه هر چه را مى‏خواهد بنویسد ؛ اما ظهیرالدوله چنین مانعى نداشته و هر چه دلش مى‏خواسته آزادانه نگاشته و ما را بر بسیارى از اسرار درون پرده آگاه ساخته است. وى در نگارش حقایق بى پروایى خاصى از خود بروز داده است.