دسته بندی کتاب ها
سبد خرید شما

سفرنامه خوزستان

سفرنامه خوزستان
سفرنامه خوزستان
سفرنامه خوزستان
درحال حاضر موجود نمی باشد
سفرنامه خوزستان
سفرنامه خوزستان
سفرنامه خوزستان

سفرنامه خوزستان

نویسنده: عبدالغفار نجم الملک
به کوشش : محمد دبیر سیاقی

ناشر: علمی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 200
اندازه کتاب: رقعی گالینگور - سال انتشار: 1341 - دوره چاپ: 1

کمیاب  - کیفیت : 

 

مروری بر کتاب

آنچه در این کتاب به نظر خوانندگان عزیز می رسد سفرنامه حاج میرزا عبدالغفار نجم الملک از مردم با ارج و دانشمند دوران اخیر. این مرد به سال 1299 ه.ق به دستور ناصرالدین شاه قاجار برای بازدید سد اهواز و برآورد میزان هزینه و کیفیت بنای آن و دیگر مسائل مربوط به کارهای مهندسی به خوزستان رفته است و حدود 9 ماه رفتن و بازگشتن این سفر زمان گرفته.

حاوی خاطرات و یادداشت های عبدالغفار نجم الملک است که به دستور ناصرالدین شاه قاجار برای بازدید از سد اهواز رفته بود و حدود نه ماه در خوزستان اقامت داشته است ... شهر خرم آباد جمعیتش پانزده هزار نفر است، از آن جمله یکهزار یهودی و مابقی الوار، و معارف آنجا، آقا سید صادق امام جمعه و آقا میرزا صدرالدین است...

عبدالغفارخان نجم الملک (نجم الدوله) (1326-1255 ه‍. ق) یکی از دانشوران و فرهیختگانِ طرازِ اوّل عصر قاجار است که حقی عظیم برگردنِ فرهنگ ایران زمین دارد. این بزرگمردِ دانشی، نه تنها در فراگیریِ علوم و معارفِ جدید و ارائه آنها به هموطنان خود پیشگام بوده بلکه در تصنیف و تصحیح و انتشارِ حدودِ پنجاه کتاب و رساله علمی و نیز استخراجِ تقویمِ رسمی کشور و تطبیقِ سال های هجری قمری و میلادی و انجامِ بعضی پژوهش های اجتماعی و اجرایِ بعضی خدمات عمرانی نظیر سدسازی و همچنین، طراحی و اجرایِ نخستین سرشماریِ جمعیت تهران و ترسیمِ نقشه دقیق و جامعی از این شهر و بسیاری شهرهای دیگر و برخی زمینه های دیگر پیشگام بوده است  از این رو، جای شگفتی نیست که بعضی از تذکره نویسانِ عهدِ ناصری از وی، به عنوانِ «ذوالفنون» و نیز نیوتنِ عصر و ارشمیدسِ عهد  یاد کرده اند.

همان گونه که پیش از این اشاره شد، این سفرنامه شرح دومینِ مسافرت عبدالغفارخان نجم الملک (نجم الدوله) به خوزستان است که به دستورِ ناصرالدین شاه قاجار صورت گرفته و هدفِ اصلی آن بازسازیِ سد اهواز بوده است. این سفر در ششم ربیع الثانی 1306 ه‍.. ق از تهران آغاز شده و از راه قم، اراک، بروجرد، خرم آباد و دزفول به خوزستان منتهی شده و سپس، در مسیر بازگشت، از طریق بوشهر، کازرون، شیراز، آباده، اصفهان، کاشان و قم، در هشتم شوالِ همان سال، در تهران پایان یافته است. بدین ترتیب، مسافرت دوّم 6 ماه و دو روز طول کشیده که در مقام مقایسه با مسافرتِ اوّل که هشت ماه و بیست روز زمان گرفته، کوتاه تر بوده است.

از آنجا که مسیرهای رفت و برگشتِ نجم الدوله در این سفر، از نقاطِ کوهستانی و گردنه های سخت و صعب العبورِ زاگرس و کُتَل هایِ وحشتناک فاصلِ بین بوشهر و کازرون می گذشته و با توجه به نزول برف های سنگین و سرما و یخبندان بسیار شدید در بخشی از مسیر و نیز با ملاحظه وضع بسیار نامناسب راه ها و وسایل حمل و نقل و نبودِ تسهیلاتِ لازم در آن ایام، نجم الدوله، در خلالِ این سفر، ناگزیر، متحمل شدایدِ فراوان و مصایب و خطرات سهمگینی شده که شرحِ تفصیلی آنها در متن سفرنامه آمده است و در اینجا از دو مورد آنها یاد می شود:

..... چند روز علی الاتصال جمعی عمله پارو دار راه را [در حوالیِ زاغه از توابعِ خرم آباد] می رُفتند و می کوبیدند و گاو انداخته . با وجود آن، ارتفاع برف از یک ذرع اِلی دو ذرع بود. قاطرهای باردار، هر دو قدم می افتادند و فرو می رفتند. مصیبتی گذشت .... مکرر در برف فرو رفتیم و افتادیم. هرکس می افتاد، احدی ملتفت نمی شد. نوکر به آقا اعتنا نداشت چرا که او خود گرفتار بود.... [خلاصه] قیامتی بود! امید نجات نداشتیم [مفادِ آیه] یومٌ یَفِرّالمرء مِن اَخیهِ [و اُمّه و اَبیه] محسوس و مجسم شد چشم ها و دست ها غالب معیوب شد. هزار مرتبه توسل جُستیم به ارواحِ اولیاء ....

نوشتن نظر

لطفا برای ثبت نظر وارد حساب خود شده یا ثبت نام نمایید.

کتاب مورد نظر در حال حاضر موجود نیست . اطلاعات خود را وارد فرم زیر نمایید تا زمانی که کتاب موجود شد به شما اطلاع داده شود

نام
ایمیل
موبایل
توضیحات