زندگی در عیش مردن در خوشی

زندگی در عیش مردن در خوشی

نویسنده: نیل پستمن
مترجم: صادق طباطبایی
ناشر: سروش
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 346
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1373 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : در حد نو ؛ لبه  کتاب رد زردی مختصری دارد

مروری بر کتاب

در این کتاب مؤلف تأثیرات رسانه‌ها و وسایل ارتباط جمعی را ـ به عنوان یکی از تکنولوژی های فراگیر و مدرن ـ بر فکر و اندیشه و شعور و رفتار انسانها و نیز بر فرهنگ و ارزشها و باورهای مذهبی جوامع مورد بررسی و پژوهش قرار داده است. توجه اصلی پستمن در این مطالعه، بر روی تلویزیون متمرکز است و از زوایای متفاوتی به روشن ساختن اثر تخریبی این رسانه بر شکل‌گیری فکر و رأی و اندیشه و جهان‌بینی انسان می‌پردازد.

او بر این باور است که انسانهای عصر حاضر ـ خاصه در ایالات متحده آمریکا ـ حاکمیت و قدرت تعیین سرنوشت خویش را یکسره از دست داده و آن را یکجا به وسایل ارتباط جمعی سپرده‌اند. در حقیقت این وسایل ارتباط جمعی هستند که در بعد گسترده، از یک سو نقش روزافزون خود را بر آنچه بدان وقوف می‌یابیم، با آن آشنا می‌شویم، هر آنچه تجربه می‌کنیم و... برعهده گرفته‌اند و بدانها شکل می‌دهند؛ از سوی دیگر، به گونه‌ای رو به تزاید به ما تحمیل می‌کنند که چه بیندیشیم، چگونه بیندیشیم، چه و چگونه و چرا احساس کنیم و... به بیان کلی، این وسایل ارتباط جمعی هستند که حاکمیت ما را بر خود و بر اندیشه و بر احساس و ادراک خویش و نیز بر روابط انسانی و اجتماعی‌مان از ما ربوده‌اند.

نویسنده کتاب حاضر که جامعه شناسی امریکایی است و از سرشناس ترین چهره هایی است که تأثیر رسانه ها به ویژه تلویزیون را بر فکر و عقاید و شعور امریکاییان بررسی نموده است.
وی در این کتاب به دنبال روشن ساختن و تبیین کیفیت بهره گیری و استفاده قدرتهای بزرگ و وابسته به کانونهای اقتصادی و سیاسی جهان برای سلطه فرهنگی بر جوامع بشری است. وی معتقد است که رسانه های بصری به ویژه ماهواره و تلویزیون با برنامه های تفریحی و طرب زای خود، عامل انهدام فکر و اعوجاج اندیشه در مجموعه عناصر فرهنگ بشری است.

نویسنده در این کتاب به مقایسه مولفه های گوناگون فرهنگ در جامعه امریکا در دو برهه قبل از عصر الکترونیک و بعد از عصر الکترونیک تا زمان ابر رسانه ها و تلویزیون پرداخته و مورد بررسی قرار داده است.مطالعه این کتاب برای خانواده هایی که دل در گرو اصالتهای فرهنگی . میهنی و اخلاقی و دینی داشته اند و آینده سعادتمند و هدفداری را برای فرزندانشان آرزو می کنند، بسیار مفید است.

او با آوردن ارجاعات و اسنادی از قرون ۱۸ و ۱۹ در پی تثبیت تصویری از افراد آن دوران است که مطلاعه بخشی از زندگی آنان بود و آن دوران را باشکوه‌ترین دوران آمریکا نیداند که با ظهور و وفور تصاویر و ... رو به زوال رفته. او می‌نویسد تا سال ۱۸۹۰ هنوز تبلیغات تجاری که غالباً فقط از الفاظ تشکیل می‌شود دارای قالب و مفاد این بود که اکثراً جدی بود و این هدف را دنبال  می‌کرد که ضمن ارائه اطلاعات بیشتر به مردم و کاربرد خاص کارهای مورد تبلیغ را یادآور شود. به بیان دیگر وظیفه تبلیغ اول استانداری برای مواجه شدن با عقل مصرف‌کنندگان بود نه با احساسات و عواطف آنها.

با این مطلب نمی‌خواهیم ادعا کنم که هر آنچه محتوای آگهی های عصر تبلیغات چاپی را شکل داده حتماً مبتنی بر حقایق بوده اما  در دهه نوزدهم این قالب شکسته شده ابتدا بر اثر هجوم تصاویر و نیز چاپ و انتشار مجلات رنگی سپس به تبع آن استفاده از  زبانی که تمرکز معانی و پیام رسانی آن در انحصار الفاظ نبود. او با اشاره به اینکه در دهه ۹۰ کارشناسان امور آگهی‌های تجاری رفته رفته با شعارهای تبلیغاتی آشنا و به آنها متوسل شدند می‌گوید: با  پایان پذیرفتن قرن نوزدهم عصر مذاکره و مباحثه هم رو به پایان نهاد و اولین آثار دوران دیگری که به جای آن پا به میدان می‌گذارد ظاهر شد؛ دوران بازرگانی نمایش و شو.