زنان فیلسوف در یونان و روم باستان

زنان فیلسوف در یونان و روم باستان

نويسنده:  رژین پی یترا 
مترجم: عباس باقری
ناشر: فرزان روز
زبان كتاب: فارسی
تعداد صفحه: 116
اندازه كتاب: رقعی - سال انتشار: 1384 - دوره چاپ: 1 

مروری بر کتاب

سنت حکایت از آن دارد که زنان فیلسوف از هوش استثنایی برخوردداز بودن و اغلب از آن برای ارضای جاه طلبی ها و همیشه در راه اعمال اراده خود برای این که فیلسوف تمام عیار شناخته شوند،بهره میگرفتند.برخی از آن ها نیز پروا نداشتند که لباس مردان بپوشند و بدینسان با تغییر قیافه،آموزش هایی را دنبال کنند که رسم زمانه بر آنان ممنوع کرده بود.

وقتي از فلسفه و فيلسوفان سخن به ميان مي‌آيد، بي‌ترديد اکثر اذهان متوجه حضور مردان در اين حوزه مي‌شود. حتي در عصر حاضر که ديگر از مساله تبعيض جنسيتي در علم‌آموزي خبري نيست باز هم تصوير يک فيلسوف در قالب مردان مقبول‌تر است تا زنان.

اما اين موضوع زماني مساله‌سازتر مي‌شود که شما بخواهيد از فيلسوفان مطرح در قالب زنان و در دوره تاريخي باستان سخن بگوييد. در دوره‌اي از تاريخ که امکانات و شرايط تحصيل علم براي مردان هم دشوار بود، زناني پيدا شدند که نه‌تنها در فلسفه بلکه در ديگر علوم مطرح آن زمان مانند رياضيات، نجوم و... و همين‌طور شعر و سخنوري فعاليت داشتند بلکه جزو افراد نام‌آور در اين حوزه‌‌ها هم بودند.

با توجه به اوضاع اجتماعي، فرهنگي و سياسي خاصي که در آن برهه از تاريخ بر جوامع حاکم بود ، حضور چنين زناني در عين شگفتي بايد داراي علل ويژه‌اي باشد که آنان از اين علل در پيشبرد اهدافشان بهره فراوان برده‌اند، مانند داشتن شرايط خوب اقتصادي و اجتماعي و وجهه‌اي خانوادگي که اغلب آنان از خانواده‌هاي توانگر و نامداري بودند که مي‌توانستند آنها را تحت آموزش و تعاليم مختلف که در مراکز علمي آن زمان برقرار بود، بگذارند که در اين صورت امکان مراوده آنان با محافل علمي و حضور در مراکز دانشگاهي فراهم مي‌شد. همين امر باعث رشد و تعالي علمي آنان شد.

عامل ديگري که مي‌توان به آن اشاره داشت، داشتن علاقه و استعداد سرشار اين زنان است. وجود اين دو عامل زماني تاثيرگذار شد که آنها عزمي استوار و اراده‌اي محکم را در رسيدن به اهدافشان به کار بستند. آنان زناني مصمم بودند به طوري که حتي در مواردي از پوشيدن لباس مردانه براي حضور در برخي از مراکز آموزشي يا علمي که حضور زنان مقدور نبود، ابايي نداشتند.

این کتاب شرحی است از زندگی، احوال، آثار و فعالیت‌های زنان فیلسوف یونان و رم باستان که نویسنده در آغاز خاطرنشان می‌کند: "بیش‌تر آنان به مقام‌های بسیار مهم دست یافتند، مانند استادی فلسفه یا چیزی مهم‌تر از آن؛ در رم مانند جولیا دومنایا، در اسکندریه مانند هیپاتیا. برخی دیگر پس از مرگ استادشان جانشین او شدند، مانند: ته آنو که به ریاست مدرسه‌ی فیثاغورسی رسید. سرانجام جمعی دیگر نقش مربیانی، گاه افسانه‌وار را بازی کردند: از جمله دیوتیما و آسپاسیما برای سقراط....

از سوی بیشتر فیلسوفان ما، ریاضی‌دان، ستاره شناس، گاهی ستاره بین....، جادوگر و معمولا هم چنین سخنور و شاعر و نیز اغلب آن‌ها شهبانو یا زنانی بوده‌اند که نقش و نفوذ سیاسی فوق‌العاده مهمی داشته‌اند، اما همگی فیلسوف بوده‌اند... زنان فیلسوف کتاب‌های فلسفی نیز نوشته‌اند. متاسفانه تمام نوشته‌های آنان از بین رفته و تنها قطعه‌هایی در ستایش از آن‌ها و گواهی‌هایی در دست است که گردآورندگان شرح حال‌ها و نظریه‌های فیلسوفان دوران باستان همگی به نحوی اغراق‌آمیز تکرار کرده‌اند...