روضه الصفا ، شش جلد در دو مجلد

روضه الصفا 

نویسنده: محمدبن خاوندشاه بلخی
تهذیب و تلخیص : عباس زریاب
ناشر: علمی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 1362
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1375 - دوره چاپ: 2

کمیاب - کیفیت : نو

مروری بر کتاب

تاریخ روضه الصفا یکی از کتابهای تاریخی مبسوط و مفصل دوره تیموری به شمار می‌رود و چنانکه می‌دانیم سلاطین مغول و تیموری در ابتدای امر از ارزش و اهمیت زبان و ادب فارسی بی‌اطلاع بودند و میل و طبع ایشان به طرف مدایح ستایشگران و شاعران و ادیبان نبود. به همین جهت است که در دوره ایشان شعر و ادب روی به زوال نهاد. با گذشت زمان به طرف زبان و ادب رغبتی پیداکردند و خواستند که شرح جهانگشایی ایشان در تواریخ ثبت شود، تا برای نسلهای آینده یادگار بماند؛ لذا نیاز خود را به مورخان و نویسندگان اظهار کردند، تا اخبار جهانگشایی‌های آنان و نیاکانشان را به رشته تحریر درآورند.

به همین سبب است که در دوره مغول و تیموری درخشان‌ترین آثار تاریخی به وجود آمد. مؤلفِ روضه الصفا، میرخواند یا امیرخواند است. نام وی سید بن امیر برهان‌الدین خاوند شاه بن شاه کمال‌الدین محمود بلخی، معروف به میرخواند یا امیرخواند است. مؤلف، خود را در کتابش محمد بن خواند شاه می‌نویسد و عنوان لقب میرخواند را دیگران به وی داده‌اند.

روضةالصفا فی سیرة الانبیاء و الملوک و الخلفاء یا اختصاراً روضةالصفا کتاب تاریخ عمومی به زبان فارسی نوشته محمد بن خاوند شاه معروف به میرخواند است. میرخواند در این کتاب حوادث تاریخ جهان، از آغاز آفرینش تا روزگار خود یعنی دوران حکومت سلطان حسین بایقرا را آورده‌است. روضةالصفا شامل ۷ قسم است که نویسنده قسمتی را از تاریخ‌های عربی ترجمه و اقتباس کرده‌است و قسمتی را نیز از تاریخ‌های فارسی نقل کرده‌است.

پس از درگذشت میرخواند، نوه دختری او خواندمیر به تکمیل کتاب روضةالصفا پرداخت و حوادث تاریخی را از شرح تاریخ زندگانی سلطان حسین بایقرا تا حوادث تاریخی سال ۹۲۹ قمری به‌صورت تکمله‌ای بدان افزود. در دوره قاجار، رضاقلی هدایت تکمله‌ای بر روضةالصفا با عنوان روضةالصفای ناصری نگاشت و حوادث تاریخی را از آغاز حکومت صفویه تا سال ۱۲۷۰ قمری شرح داد.

روضة الصفا بارها در هند و ایران به چاپ رسیده‌است. از چاپهای این اثر در ایران، چاپ سنگی ده جلدی هدایت، و چاپ حروفی سال ۱۳۳۸ خورشیدی با مقدمه عباس پرویز دارای اعتبار است. عباس زریاب خویی نیز متن کوتاه‌شده و پیراسته‌ای از روضةالصفای میرخواند را در شش جلد منتشر کرد که اکنون در دسترس شما می باشد.