دیوان مسعود سعد ؛ دو جلدی

دیوان مسعود سعد

نویسنده: مسعود سعد سلمان
مصحح: مهدی نوریان
ناشر: کمال
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 1260
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1364 - دوره چاپ: 1 

کمیاب - کیفیت : نو

مروری بر کتاب

در آرزوی بوی گل نوروزم
در حسرت آن نگار جان افروزم
از شمع سه گونه کار می آموزم
می گریم و می گدازم و می سوزم

مسعود سعد سلمان سراینده بزرگ شعر دری، در میان ستارگان درخشان آسمان ادب پارسی، تابندگی خاصی دارد. شعر او از دیرباز ـ از زمان خود شاعر تا روزگار ما ـ همواره مورد توجه و اقبال شاعران و سخن‌شناسان قرار داشته و از راه‌های گوناگون ستایش آنان را به خود اختصاص داده است. او شاعر مبتکری است که قالب‌های شعری مستزاد، شهرآشوب وترکیب‌بندهای بدون بند یا به قول رشید یاسمی «منقطعات» را برای نخستین بار در دیوان او یافت می‌شود و در سرودن نوع ادبی «حبسیات» که سرشار از عواطف انسانی است، شاعری به قدرت او شناخته نمی‌شود.

ادبیات در هر شکل و قالبی که باشد،نمایشگر زندگی و بیان کننده ارزشها و معیارها و ویژگیهایی است که زندگی فردی و جمعی بر محور آن می چرخد،نقد و بررسی آثار ادبی نیز چنین است و نمی تواند بدور از آن ارزشها و معیارها باشد و بی توجه از کنار آنها بگذرد،به عبارت دیگر نقد و بررسی آثار ادبی را از دیدگاهی می توان درس زندگی نامید با همه گستردگی و تنوع و خصوصیات و مظاهر آن.ادبیات از دو گذرگاه ب زندگی ما پیوند دارد از گذرگاه عاطفی وقتی که آن را می خوانیم و از گذرگاه خرد ورزی وقتی که آن را بررسی نقد می کنیم..

مسعود بن سعد بن سلمان شاعر نامی نیمهٔ دوم قرن پنجم و نیمه اول قرن ششم هجری قمری است. اصل او از همدان بوده و بین سالهای ۴۳۸ تا ۴۴۰ در لاهور زاده شده است. منصوب بودن در مشاغل دیوانی موجب دو بار و مجموعاً ۱۸سال زندانی شدن وی شد.

بعد از رهایی از دومین دورهٔ اسارت به سمت کتابداری سلطان مسعود و بعد از او عضدالدوله شیرزاد بن مسعود و ملک ارسلان بن مسعود و بهرامشاه بن مسعود مشغول شد و تا زمان وفاتش در سال ۵۱۵ هجری قمری نزد ایشان تقرب داشت. دیوان وی مکرر به طبع رسیده و حدود ۱۶۰۰۰ بیت دارد. به غیر از دیوان فارسی، دو دیوان تازی و هندی نیز به او نسبت داده‌اند. حبسیه‌های وی معروف است.

در لباب الالباب عوفی آمده است که مسعود سعد سه دیوان به زبان های پارسی، تازی و هندی داشته است. به جز اشعار فارسی تنها چندین مورد از اشعار عربی وی به دست آمده است. سلمان در قصاید خود از اشعار متقدمانی چون رودکی و منوچهری و برخی معاصران خویش تضمین کرده است. وصف ماه ها، سی روز ماه مطابق تقویم قدیم ایرانی و توصیف ایام هفته از موارد جالب توجه دیوان مسعود سعد سلمان است.

یک شب نوبهار وقت سحر
باد بر باغ کرد راهگذر

غنچه گل پیام داد به می
گفت: من آمدم به باغ اندر

خیمه ها ساختم زبیرم؛ چین
فرش کردم ز دیبه ششتر