دیوان قصاید و غزلیات نظامی گنجوی

دیوان قصائد و غزلیات نظامی گنجوی

نویسنده: نظامی گنجوی
مصحح: سعید نفیسی
ناشر: فروغی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 394
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1362 - دوره چاپ: 5

مروری بر کتاب

مجموعه‌ای از اشعار، قصاید، رباعیات، دوبیت‌ها، مقطعات، ابیات پراکنده و غزلیات سروده شده توسط نظامی گنجوی در موضوعات مختلف اخلاقی، عرفانی و اجتماعی است. در ابتدای این اثر به معرفی اجمالی و شخصیت علمی و ادبی حکیم ابومحمد نظامی گنجوی و خاندان وی پرداخته شده و اوضاع و احوال سیاسی، اجتماعی و فرهنگی عصر وی توصیف شده است.

آن گاه به توصیف مشرب و مسلک فکری و اعتقادات نظامی گنجوی پرداخته شده و تفکرات اشعری وی برجسته شده است. در ادامه به بیان مقام شاعری وی پرداخته شده و آثار برجای مانده از او در این زمینه معرفی شده است. سپس مجموعه‌ای از اشعار، قصاید، رباعیات، دوبیت‌ها، مقطعات، ابیات پراکنده و غزلیات سروده شده توسط حکیم ابومحمد نظامی گنجوی درج شده که حاوی مطالب حکمت‌آمیز و اخلاقی و نیز اخلاق شاهان و حاکمان است.

نظامی همه عمر خود را در گنجه در زهد و عزلت بسر برد و تنها در ۵۸۱ سفری کوتاه به دعوت سلطان قزل ارسلان (درگذشته - ۵۸۷) به سی فرسنگی گنجه رفت و از آن پادشاه عزت و حرمت دید.نظامی هرچند شاعری مدح‌پیشه نبوده، با تعدادی از فرمانروایان معاصر مربوط بوده‌است، از جمله: فخرالدین بهرامشاه پادشاه ارزنگان از دست‌نشاندگان قلج ارسلان سلطان سلجوقی روم که کتاب مخزن الاسرار را به نام او کرده‌است.

اتابک شمس‌الدین محمد جهان پهلوان که منظومه خسرو و شیرین به او تقدیم شده‌است، طغرل بن ارسلان سلجوقی و قزل ارسلان بن ایلدگز که در همین منظومه از ایشان نام برده‌است، ابوالمظفر اخستان بن منوچهر شروانشاه که لیلی و مجنون را به نام او کرده‌است....

این کتاب با مقدمه و حواشی و فهرست اعلام و تصحیح و مقابله از روی بیست و هشت نسخه ی چاپی و قدیمی ترین نسخه های خطی موجود در دنیاست که به قلم توانای مرحوم استاد "سعید نفیسی" تصحیح شده است.
در عرصه ی "نظامی پژوهی در ایران"، کارهای استاد سعید نفیسی به عنوان یکی از محققانی که آغازگر این راه بودند، در خور توجه است.

استاد نفیسی برای نخستین بار نمونه ای چند از اشعار نظامی را گرد آورد و در همین راستا به نگارش احوال وی پرداخت و با استناد به اشعار خود شاعر، نکاتی مبهم را در زندگی و آثار وی روشن کرد. سال ها بعد، نیز با جستجو در منابع گوناگون، اشعار نظامی را جمع آوری کرد و به تصحیح آن همت گماشت و پژوهش های قبلی خود را تکمیل کرد.