دسته بندی کتاب ها
سبد خرید شما

دگردیسی کمونیسم مارکس

دگردیسی کمونیسم مارکس

نویسنده: محسن حکیمی
ناشر: اختران
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 400
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1396 - دوره چاپ: 1

 

مروری بر کتاب

از جنبش سرمایه ستیز طبقه ی کارگر به حزب ایدئولوژیک سرمایه داری دولتی

مارکس کمونیسم را به دو معنا تعریف می‌کند، یکی جنبش خودآگاه و ضدسرمایه ­داریِ طبقه­‌ی کارگر و دیگری جامعه‌­ای که، بر اساس نظر او، پس از سرمایه­‌داری بر پا می‌شود. روشن است که این دو معنا رابطه‌­ی محکمی با یکدیگر دارند. اما این نیز به همان اندازه روشن است که معنای دوم تابعی از معنای اول است، به این دلیل ساده که جامعه‌­ی کمونیستی قرار است نتیجه­‌ی سازمان‌­یابی جنبش طبقه‌­ی کارگر بر ضد سرمایه­‌داری باشد.

بدیهی است که ویژگی­‌های جامعه‌­ی کمونیستی از دل تناقض­‌های نظام سرمایه‌­داری و مبارزه‌­ی سازمان­‌یافته و خودآگاهانه‌­ی طبقه‌­ی کارگر برای حل این تناقض­‌ها بیرون می‌­آید. یکی از این ویژگی­‌ها، به نظر مارکس، الغای تقسیم کار به فکری و مادی است. بدین­سان، این تقسیم کار از میان نخواهد رفت مگر آنکه جنبش طبقه‌­ی کارگر برای مبارزه با سرمایه‌­داری از وضع «درخود» به حالت «برای­ خود» ارتقا یافته باشد.

به سخن دیگر، طبقه‌­ی کارگری می‌­تواند جدایی کارِ فکری از کارِ مادی را از میان بردارد که به خودآگاهی و سازمان‌­یابیِ متکی­ به ­خود دست یافته باشد، یا دست­‌کم در این جهت پیش رفته باشد. درست از همین روست که مارکس جنبش سرمایه­‌ستیز طبقه‌­ی کارگر را کمونیسم می‌­نامد. به نظر مارکس، کمونیسم به معنای سازمان­‌یابی پرولتاریا به‌­صورت طبقه­‌ای خودآگاه است که با واقعیت بخشیدن به وحدت کارِ فکری و کارِ مادی در درون خود، به سوی پایان­دادن به جدایی آنها در سطح کل جامعه پیش­‌می‌­رود.

بر این اساس، به نظر مارکس، سازمان‌­یابی طبقه‌­ی کارگر بر مبنای جدایی کارِ فکری از کارِ مادی، جدایی «روشنفکران انقلابی» از کارگرانِ درگیر با کار و تولید مادی، جدایی «آگاهی سوسیالیستی» از «جنبش خودانگیخته­‌ی طبقه‌­ی کارگر»، و در یک کلام جدایی «جنبش کمونیستی» از جنبش کارگری، نه کمونیسم است و نه سازمان­‌یابی کمونیستی.

در این کتاب، علت بیرونی دگردیسی و پسرفت کمونیسم مارکس تا آنجا که به یورش نظری بورژوازی مربوط می شود بررسی خواهد شد. هدف، پیش از هرچیز نشان دادن این پسرفت از خلال بررسی دگردیسی کمونیسم مارکس نخست به «جهان بینی مارکسیستی» انگلیس و سپس به «ایدئولوژی مارکسیسم» لنین است دگردیسی یی که جنبش سرمایه ستیز طبقه ی کارگر را به حزبی ایدئولوژیک برای استقرار سرمایه داری دولتی تبدیل کرد. اما، چنان که گفته شد، در فرجام سخن به ضعف و ناتوانی تاریخی طبقه ی کارگر به عنوان علت درونی این پسرفت اشاره خواهد شد.

در این بخش، همچنین به این پرسش پاسخ داده خواهد شد که آیا این پسرفت می تواند دورخیزی برای تکامل نظری کمونیسم مارکس و دور جدیدی از پیشروی جنبش طبقه ی کارگر برای گسستن زنجیر سرمایه باشد؟
نفس این پرسش، درعین حال، منظری دیگر از جوهره و درونمایه ی اصلی کتاب حاضر را نشان می دهد: تجربه ی لنینیسم، استالینیسم و به طور کلی شکست و فروپاشی شوروی تاکنون عمدتا از نظرگاه دفاع از سرمایه مورد نقد قرار گرفته است. کتاب حاضر این تجربه را از موضع ستیز با سرمایه به نقد می کشد.

نوشتن نظر

لطفا برای ثبت نظر وارد حساب خود شده یا ثبت نام نمایید.

کتاب مورد نظر در حال حاضر موجود نیست . اطلاعات خود را وارد فرم زیر نمایید تا زمانی که کتاب موجود شد به شما اطلاع داده شود

نام
ایمیل
موبایل
توضیحات