دو شاهکار ادبیات جهان ؛ رومئو و ژولیت شکسپیر و لیلی و مجنون نظامی

دو شاهکار ادبیات جهان

نویسنده: علی اصغر حکمت
به کوشش: هرمز همایون پور
ناشر: آگاه
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 307
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1393 - دوره چاپ: 1
 

مروری بر کتاب

رومئو و ژولیت شکسپیر و لیلی و مجنون نظامی

ترجمه قصه کوتاه رومئو و ژولیت که با داستان لیلی و مجنون آمیخته شد‌، به درازا کشید و مدت یک سال و اندی مرا در آن کار مشغول داشت‌، که گاهی در بیابان‌های نجد نزد مجنون درس وجد می‌خواند‌، و زمانی در عماری شیفته رخسار لیلی بود، وقتی در گلزار افکار راویان آن عشقنامه گل‌های معنی می‌چید‌، و دمی با نفس مشکین صاحبدلان همدمی می‌نمود؛‌ و خود چه مشغله‌ای بهتر از بحث در مهر و وفا و چه کلامی گرانبهاتر از سخن صدق و صفاست‌، و همان بهتر که در این چند روزه عمر جز راه ادب نپوییم و جز بیان عشق نگوییم.

مطالعه آن مثنوی مرا به کمال شباهتی که بین این دو عشقنامه دیده میشود متوجه ساخت، و این مشابهت مرا مفتون نمود و برآن شد که مقالتی در وجوه توافق و اختلاف که میان این دو داستان سوزناک موجود است بنگارد. پس فصلی در مقایسه آن دو حکایت برآن ترجمه بیفزود، و نیز داستان فتان لیلی و مجنون، که به زبان شاعری ساحر وصف شده و دل از خواننده می‌رباید، مرا بر این خیال افکند که از تاریخ این افسانه و پیدایش آن در ممالک مشرق‌زمین، و سپس سیری که در ادبیات زبان فارسی نموده است، تا به جایی که نام این دو تن، رمزی از فنای مطلق در وادی عشق شده است، مطالعتی نماید.

پس فصلی دیگر درین باب به رشته تحریر درآورد و نخست از منابع عربی که مورد نظر نظامی و دیگر اساتید بعد بوده است تحقیقی کرد، و سپس از آنچه در ادب زبان شیرین فارسی در طول مدت دوازده قرن در پیرامون این موضوع به بیانات لطیف و اشعار پرسوزوگداز سخن گفته شده، به‌طور اجمال فهرستی نوشته شد. و روی‌هم‌رفته، ترجمه قصه کوتاه رومئو و ژولیت که با داستان لیلی و مجنون آمیخته شد به درازا کشید و مدت یک سال و اندی مرا در آن کار مشغول داشت، که گاهی در بیابان‌های نجد نزد مجنون درس وجد می‌خواند، و زمانی در عماری شیفته رخسار لیلی بود...

این کتاب شامل سه مقاله است. در مقاله اول مؤلف به داستان «رومئو و ژولیت» می‌پردازد و در آن به مکالمه عاشق و معشوق در نیمه‌شب در کاخ «کاپولت»، آگاهی یافتن «رومئو» از مرگ «ژولیت»، بازآمدن «رومئو» به «وروناو» و هلاک او و... اشاره می‌کند.

در مقاله دوم مؤلف به داستان «لیلی و مجنون» می‌پردازد و در آن به خواستگاری «مجنون» از «لیلی»، مسافرت به مکه، نامزدی «لیلی»، مردن شوی «لیلی»، مردن «لیلی»، سوگواری «مجنون» در مرگ «لیلی» و ... اشاره می‌کند. در مقاله سوم نیز این دو داستان مشهور را از جهات مختلف با هم مقایسه می‌کند.