دو خطابه

نویسنده: سیدحسن تقی زاده
به کوشش : رضا مختاری اصفهانی
ناشر: پردیس دانش
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 60
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1394 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

سید حسن تقی زاده در این دو خطابه به تصحیح،تبیین و تکمیل عقاید خود در باب آنچه در طول سالیان زندگی در کسوت سیاستمدار و روشنفکر گفته بود،پرداخته است.آن هم در زمانه ای که مفاهیم برآمده از مشروطه توسط نظریه پردازان و سیاستمداران سلطنت پهلوی دوم به گونه ای تبیین میشدند که محصول آن استبداد بود.وی از ابتدای جوانی در فن خطابه انسان توانمندی بوده و در مجلس اول مشروطه که نمایندگی مردم تبریز را بر عهده داشت، به دلیل همین توانمندی در سخنوری اهمیت بسیاری پیدا کرد و در تمام بحث‌ها شرکت داشت.

این دو خطابه مهم در انجمن مهرگان (انجمن معلمان) ایراد شده است که وی در این دو خطابه نکات بسیار مهمی در تصحیح نظریه‌های خود درباره «اخذ تمدن غربی» ایراد می‌کند. دیدگاه‌های این چهره مهم دوران مشروطه درباره خط فارسی و نقد جریان عربی‌زدایی از فارسی که در آن دوران پیگیری می‌شد، نیز در این دو خطابه مطرح شده است.این دو خطابه در سال 1339 در جراید آن دوران منتشر شدند. همچنین خود انجمن مهرگان که در واقع باشگاه معلمان بود با ریاست محمد درخشش، نیز این دو خطابه را به صورت مجزا منتشر کرد.

تقی زاده پیش از سخنرانی خود در انجمن مهرگان، در طی مقالاتی در  نشریه «یادگار» مانند مقاله «حیثیت و همت» اشاره کرده بود که جامعه ایران باید برای بازسازی فرهنگ خود به مقام «فتوت» و لزوم حفظ ساحت زبان فارسی روی بیاورد.مقالات منتشر شده  در نشریه یادگار نشان دهنده سیری است که تقی زاده برای تغییر و تحول در نظریاتش شروع کرده بود. البته در کنار آن چیزی که تقی زاده در دوران مجله «کاوه» به عنوان «اخذ تمدن غربی بلاشرط» مطرح کرده بود، از لزوم حفظ استقلال ایران، حفظ زبان فارسی و حفظ آثار باقیمانده از دوران قدیم ایران نیز سخن به میان آورده بود، ‌اما متاسفانه در معرفی تقی زاده این فاکتورها نادیده گرفته شده و از این چهره به غلط با عنوان نماد غربزدگی و غربگرایی در ایران یاد می‌شود.