دانشگاه ایرانی

دانشگاه ایرانی

نویسنده: غلامرضا ذاکر صالحی
ناشر: شفاف
زبان کتاب: فارسی 
تعداد صفحه: 270
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1396 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

درآمدی بر جامعه شناسی آموز عالی

اکنون آموزش عالی به قلمرویی شلوغ و پرمسئله، هم از حیث ذهنی و نظری و هم از جنبه عینی تبدیل شده است. این جنبه‌های بحث برانگیز، مسائل آموزش عالی را پیچیده و چندبعدی می‌کند. اکنون در ایران، ایدۀ دانشگاه در تضاد با ساختارهای بروکراتیک، مسئله‌مند و پرتنش شده است؛ از سویی انتظاراتی متراکم و ناهمگون و متعارض و بلندپروازانه از نهاد دانشگاه وجود دارد.

لذا در شرایط فعلی، جامعۀ دانشگاهی کشور برای عبور از تنگناهای موجود می‌بایست شناخت واقعی و ریشه‌ای از مسائل خود داشته باشد.معتقدم بخشی از معضل‌های آموزش عالی ناشی از نپرداختن به فلسفۀ آموزش عالی است؛ یعنی روند گریز از نظریه‌پردازی داشته‌ایم و این گریز از نظریه و آشفتگی در نظر، آشفتگی در عمل را به ما تحمیل کرده است.

کتاب دانشگاه ایرانی، درآمدی بر جامعه شناسی آموزش عالی،است و مشتمل بر 18 مقاله کامل است که قبلا در کنفرانس ها و نشریه های معتبر علمی منتشر شده است. این مجموعه مقالات حاوی یک مساله شناسی وسیع پیرامون جنبه های مختلف اجتماعی و فرهنگی داشگاه ایرانی است.نویسنده این کتاب خود تجربه سالها ممارست و مسولیت در وارت علوم، تحقیقات و فناوری را داشته و هم اکنون نیز عضو هیات علمی موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی است.مجموعه مقالات حاضر، حاوی یک مسأله‌شناسی وسیع پیرامون جنبه‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی «دانشگاه ایرانی» است.

نگارنده مقالات که خود مدت هفت سال در ستاد وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری به‌عنوان عضو هیأت علمی مشغول به خدمت بوده و مدت ده سال قبل از آن در دانشگاه‌ها به امر تدریس و پژوهش اشتغال داشته از نزدیک و به تعبیر پژوهشگران به‌صورت «مشاهده همراه با مشارکت» با مسایل آموزش عالی کشور ارتباط و ممارست داشته است. درعین حال این اعتقاد وجود دارد که این مجموعه مقالات که با بضاعت اندک علمی فراهم آمده است نمی‌تواند پوشش‌دهنده نیاز همه‌جانبه به کنکاش در مسایل آموزش عالی ایران باشد. انتخاب نام کتاب به پیشنهاد دوستان همکار و به دو بهانه تعین پیدا کرد. نخست، غلبه و حاکمیت رویکرد اجتماعی در مقالات و دوم، نگاه ویژه به وضعیت و مسایل و آسیب‌شناسی آموزش عالی ایران.

فهرست

بخش اول: ایده دانشگاه در ایران
روح و خاستگاه دانشگاه: دانشگاهی که بود
دانشگاه ایرانی و مناقشه هویتی ـ کارکردی: در جستجوی الگوی گم‌شده

بخش دوم: مسائل آموزش عالی ایران
بررسی جایگاه فرهنگ دانشگاهی در زندگی دانشجویی: نتایج یک تحلیل محتوا
آموزش عالی در گذار از توسعه پایدار به پسا پایداری
سیرتحول الگوهای مختلف دانشگاهی وجایگاه آموزش هنر در آن‌ها
تحلیل وضعیت مشارکت زنان درآموزش عالی ایران درنیم قرن اخیر
وضعیت آموزش عالی باز و از راه دور در ایران: یک ارزیابی سریع
نقد و بررسی تجاری‌سازی دانشگاه
آینده دانشگاه درایران میزگرد روزنامه ایران
پاراآکادمی‌ها وعلم پسا آکادمیک
تبعات اجتماعی بحران بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی
تحرک بین‌المللی دانشجویان
به بهانه انتشار کتاب آموزش عالی وجذب دانشجویان خارجی
ارائه راهبردهایی برای جذب دانشجویان خارجی در ایران
پارادوکس سرمایه اجتماعی تحصیل‌کردگان ایرانی
بررسی رابطه آموزش عالی و سرمایه اجتماعی در ایران
بررسی زمینه‌های اجتماعی و آموزشی تقلب و سرقت علمی
نباید فعالیت‌های ضد تقلب سبب تضعیف زیست‌بوم علمی در ایران شود
تحول تاریخی رابطه ی صنعت و دانشگاه در ایران

بخش سوم: ارزیابی و تضمین کیفیت
بررسی نظام ارزشیابی در نظام آموزش عالی ایران
ضرورت توجه به بافتار دانشگاه
رتبه‌بندی دانشگاه‌ها
ازمزایای رتبه بندی برای ایجادتحرک علمی دردانشگاه‌ها استفاده کنیم
رویکرد ارزیابی تکوینی کیفیت در آموزش عالی

بخش چهارم: استقلال دانشگاه‌ها
بررسی ابعاد حقوقی و مدیریتی استقلال دانشگاه‌ها در ایران (موضوع ماده ۴۹ قانون برنامه چهارم توسعه) و تدوین راهکارهای اجرایی تحقق آن
مطالعۀ ظرفیت‌های قانونی استقلال دانشگاهی در ایران
بررسی دیدگاه مدیران مراکز علمی کشور در زمینۀ استقلال دانشگاهی در ایران

بخش پنجم: وضعیت علم و فناوری در ایران
بررسی وضعیت موجود علم و فنآوری در ایران و جایگاه آن در برنامه‌های توسعه
محیط پژوهش در ایران و پیشنهاد اهداف و سیاست‌های پژوهش در برنامه پنجم توسعه کشور
مرور نظام‌مند و فراتحلیل پژهش‌های ایرانی در قلمرو مطالعات اجتماعی علم و فناوری.