خلوت خیال

نویسنده: میرزا محمدعلی صائب تبریزی
به کوشش : محمد قهرمان
مقدمه : امیری فیروزکوهی
ناشر: شاهنامه پژوهی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 540
اندازه کتاب: وزیری لب برگشته - سال انتشار: 1381 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

غزلیات و ابیات برگزیده مولانا صائب تبریزی

صائب تبریزی، شاعر اوایل قرن یادهم هجری است. وی را شاعر چشمه آئینه ها و باغ های پر گل می دانند. او که آفریننده دردها و شادی ها بود، یک سراینده زیبا پسند و سوخته دل محسوب می گردد. در یک کلام می توان او را از اختران ادبیات ایران دانست. صائب در زمان صفویان زندگی می کرد، و با شاهان آن سلسله محشور و مأنوس بوده است. صائب تبریزی درشعر و شاعری آن قدرتبحر داشت که ملک الشعرای عصر رستاخیز هنر ایران گردید .

از جلوهء تو برگ ز پيوند بگسلد
نشو و نما ز نخل برومند بگسلد

طفل از نظارهء تو ز مادر شود جدا
مادر ز ديدن تو ز فرزند بگسلد

دامن کشان ز هر در باغي که بگذري
از ريشه سرو رشتهء پيوند بگسلد

چون ني نوازشي به لب خويش کن مرا
زان پيشتر که بند من از بند بگسلد

در جوش نوبهار کجا تن دهد به بند
ديوانه اي که فصل خزان بند بگسلد

جستن ز بند خانه تقدير مشکل است
دل چون ز زلف وکاکل دلبند بگسلد

آزادگي ز شهد محال است مور را
دل چون از آن لبان شکرخند بگسلد

اين رشته حيات که آخر گسستني است
تا کي گره به هم زنم و چند بگسلد

آدم به اختيار نيامد برون ز خلد
صائب چگونه از دل خرسند بگسلد

صائب که درشعر و سخن خود به شور و شیدایی مولانا ، به شیوایی و روانی سعدی ، به فخامت و استواری کلام حافظ دلبسته بود و درشعر خود به مجموعه اینها نظر داشت و توانسته بود در کارهای خود نشان دهد که می تواند در خط ویژه هریک از این سه گوینده بزرگ گام های استواری بردارد ، او دست شعررا گرفت وبه آسمان برد .

صائب کسی به رتبه شعرم نمی رسد
دست سخن گرفتم و برآسمان شدم ...

طاقت کجاست روی عرقناک دیده را؟
آرام نیست کشتی طوفان رسیده را

بی حسن نیست خلوت آیینه‌مشربان
معشوق در کنار بود پاک دیده را

یاد بهشت، حلقه‌ی بیرون در بود
در تنگنای گوشه‌ی دل آرمیده را

ما را مبر به باغ که از سیر لاله‌زار
یک داغ صد هزار شود داغدیده را

با قد خم ز عمر اقامت طمع مدار
در آتش است نعل، کمان کشیده را 

زندان جان پاک بود تنگنای جسم
در خم قرار نیست شراب رسیده را...