خلاصه السیر ؛ تاریخ روزگار شاه صفی صفوی

خلاصه السیر

نویسنده: محمدمعصوم بن خواجگی اصفهانی
ناشر: علمی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 384
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1368 - دوره چاپ: 1 

کمیاب - کیفیت : نو

مروری بر کتاب 

تاریخ روزگار شاه صفی صفوی

شاه صفی ششمین شاه صفوی و جانشین شاه عباس یکم بود.شاه صفی از پادشاهان دودمان صفوی ایران است که از ۱۰۰۷ تا ۱۰۲۱ خورشیدی (۱۴ سال) پادشاهی کرد. پس از مرگ شاه عباس، نوه اش صفی در سن ۱۸ سالگی جانشین وی شد و در ۲۰ جمادى الثانى ۱۰۳۸ ق تاجگذاری کرد. صفی که به هنگام تولد سام میرزا نامیده شد، پسر محمد باقر صفی میرزا، پسر بزرگ شاه عباس، است که به دستور پدر به قتل رسید.

او از اولین شاهزادگان صفوی بود که انحصاراً در حرمسرای سلطنتی پرورش یافته بود و تا آن زمان هیچ مسئولیت سیاسی به عهده نداشت و بر خلاف اجدادش عهده دار حاکمیت هیچ ولایتی نیز نبود. شاه صفی به اوضاع سیاسی تمایل چندانی نداشت واوضای کشور در این دوره عموماً به عهدهٌ وزیرش سارو تقی، (اعتماد الدوله) بود.

شاه صفی به خاطر ترس از دست دادن حکومت، بسیاری از اطرافیان خود، از جمله شاهزادگان صفوی و بزرگان گرجی را به قتل رسانید. با وجود از دست دادن بغداد و یورش های پیاپی ازبکها در شمال شرقی، در زمان وی ایران از آرامش نسبی برخوردار بود.درزمان شاه صفی سلیمان خان اردلان شهر سنندج رابنیان نهاد. کتاب «خلاصه السیر» اثری است در احوال شاه صفی،تألیف محمد معصوم‌ خواجگی اصفهانی و بر سیاق و روش‌ تاریخ‌نگاری سنتی صفویان،پیش از آنکه‌ نظری به کتاب کرده آید اشاره‌ای مختصر به‌ اوضاع سیاسی زمان شاه صفی و احوال مورخ‌ و یا به تعبیر صحیح‌تر و وقایع‌نگار ضروری‌ می‌نماید.

شاه عباس اول که وی را پادشاه‌ کاروان سراساز لقب داده‌اند برای جانشینی‌ از خود اولاد ذکوری بر جای نگذاشت،چه‌ همه فرزندان وی یا در زمان پادشاهی‌اش‌ در گذشتند و یا بدستور خاقان اسکندر شأن‌ مقتول گردیدند ; لذا پس از وی،نواده‌اش‌ سام‌میرزا را که نام صفی بر او نهاده بودند بر تخت حکومت برنشاندند.

این سلطان که بین سالهای‌ 1038-1052 هجری قمری به سلطنت‌ رسید،از همان آغاز پادشاهی،در قساوت،گمان نمی‌رود که همه کاروان‌سراها،ساخته‌ شاه عباس بوده باشد.اگرچه در زمان وی نوعی‌ امنیت و آسایش نسبی بر جاده‌ها حاکم شد و جهت رفاه بازرگانان کاروان‌سراهائی هم تأسیس‌ گشت.اما انتساب ساخت همه کاروان‌سراهای‌ ایران بوی،احتمالا نوعی تبلیغ سیاسی بوده است...