خاطرات ارباب کیخسرو شاهین

نویسنده: کیخسرو شاهرخ,شاهرخ شاهرخ ,راشنا رایتر
مترجم: غلامحسین میرزاصالح
ناشر: مازیار
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 220
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1382 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

کیخسرو شاهرخ که همیشه به آیین خویش عشق می ورزید و در انجام اصلاحات اجتماعی پیشتاز بود، در عهد سلطنت پرتلاطم ناصرالدین شاه چشم به جهان گشود. او یک تنه پرچم جامعه تحت ستم خود را در دست داشت و همدلی صمیمانه اش با مصیبت ها و مشکلات زرتشتیان ایران مهمترین فصل کتاب زندگیش بود.

حضور و اهتمام او در پاره ای از وقایع عصر قاجار و پهلوی مانند انقلاب مشروطه، سرپرستی مراسم تاجگذاری احمدشاه، برقراری روابط با دولت های اروپایی، تاسیس شرکت تلفن، کتابخانه و چاپخانه مجلس شورای ملی، کشف قبر و بنای آرامگاه فردوسی، برگزاری هزاره آن شاعر حماسه سرا و جز آن از جمله حوادث زندگی پرماجرای ارباب کیخسرو است که شرح دلنشین آن را در این کتاب می خوانید....

کیخسرو شاهرخ ملقب به ارباب کیخسرو (۷ تیر ۱۲۵۴ کرمان، ۱۱ تیر ۱۳۱۹ تهران). بنیانگذار شبکه تلفن سراسری ایران، بانی کتابخانه مجلس، کاشف محل خاکسپاری فردوسی و بنیان‌گذار آرامگاه فردوسی، نماینده زرتشتیان در یازده دوره مجلس شورای ملی (دوره‌های دوم تا دوازدهم) و رئیس انجمن زرتشتیان تهران بود. از ارباب کیخسرو به عنوان یکی از برجسته‌ترین چهره‌های جامعه زرتشتی ایران و از شخصیت‌های خوش‌نام تاریخ معاصر ایران یاد می‌شود. ارباب کیخسرو چندین بار به اروپا، روسیه، هند و آمریکا سفر کرد. به درست‌کاری و سلامت مالی معروف بود. چندین مدرسه و دبیرستان از خود به جای گذاشت.در آخرین سال حکومت رضا شاه و در سن ۶۵ سالگی، به طرز مشکوکی در تهران کشته شد. 

ارباب کیخسرو در خانواده‌ای زرتشتی در شهر کرمان زاده شد. پدرش شاهرخ زرتشتی وقتی او نوزاد بود درگذشت. اجدادش در شغل تجارت و منجمی دربارهای زند و قاجار فعالیت داشتند. پس از مرگ پدر، مادرش به بافندگی روی آورد و مخارج او و برادرش را از همین راه تأمین کرد. در کودکی به کارگری پرداخت و هم‌زمان در مکتبخانه زرتشتیان کرمان، مختصر سوادی تحصیل کرد. در دوازده سالگی به تهران رفت و در مدرسه شبانه‌روزی آمریکایی‌ها مشغول به تحصیل شد، هم‌زمان در بیمارستان آمریکایی‌ها کار می‌کرد. در شانزده سالگی با پس‌انداز خود سفری یک‌ساله به هندوستان داشت. و در دارالفنون بمبئی به تحصیل ادامه داد. در ۲۱ سالگی از طرف انجمن خیریه پارسیان بمبئی به مدیریت مدرسه زرتشتیان کرمان رسید و به کرمان بازگشت و به فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی زرتشتیان مشغول شد.

از جمله این فعالیت‌ها تأسیس سه مدرسه دخترانه، دو مدرسه پسرانه و یک دبیرستان به نام دبیرستان ملی زرتشتیان بود. زمین این مدارس در محله‌های فرموتن و محله شهر را ارباب جمشید سرمایه‌دار زرتشتی اهدا کرد و از همین رو به مدارس جمشیدیه معروف شد. ارباب کیخسرو در همین سال‌ها زبان‌های انگلیسی، روسی و عربی آموخت و قرآن و ترجمه آن را فراگرفت. در سال ۱۲۸۳ از راه خراسان به بندر ادسا در روسیه رفت، ولی به علت همزمانی با جنگ روسیه و ژاپن، پس از مدتی به ایران بازگشت. در سی سالگی برای دومین بار به تهران مهاجرت کرد و در یک صرافی مشغول به کار شد.