جستاری در تاریخ ایران اسلامی

جستاری در تاریخ ایران اسلامی

نویسنده: محجوبه شریعتی
ناشر: اسپندگان
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 407
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1391 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

در کتاب حاضر، خاندان‌های حکومت کننده بر ایران پس از ورود اسلام تا پیروزی انقلاب اسلامی به شیوه‌ای گذرا معرّفی شده‌اند. این اثر، با هدف ترسیم تصویری کلّی از تاریخ ایران اسلامی و شناخت رخدادهای سیاسی آن و ارائة شناختی نسبی به مخاطب تدوین شده است. نگارنده در این نوشتار، ضمن بررسی شیوة عملکرد خاندان‌های مذکور، تاریخ سیاسی سلسله‌های مختلف و تاریخ فرهنگی آن‌ها را نیز تشریح کرده و فهرستی اجمالی از اصطلاحات اداری و دیوانی دوره‌های مورد مطالعه ارائه نموده است.

دوران تاریخ ایران پیش از اسلام دوران پرشکوه تاریخ ایران و یادآور قدرت جهانی ایرانیان به عنوان یک قدرت بزرگ بین‌المللی می‌باشد. از این دوران یادگارهای باستانی بسیاری در تخت جمشید، شوش، پاسارگاد، فیروزآباد، همدان، بوشهر و … به یادگار مانده و نشان‌دهنده عظمت ایران در آن روزگار می‌باشد.

اردشیر بابکان با پیروزی بر اشکانیان حکومت ساسانیان را (۲۲۴ میلادی) بنیان نهاد. در جنگ‌های ایران و روم ساسانیان به عنوان رقیب قدرتمند دولت روم، جنگ‌های متعددی را با آن دولت انجام داد و این کشمکش‌ها تا پایان حکومت آنها امتداد یافت و زمانی ایران و زمانی روم فاتح این جنگ‌ها بودند. ساسانیان با تصرف سرزمین‌های پهناور بر قلمرو خویش افزودند، به طوری که قلمرو ساسانیان در دوره حکومت خسروپرویز به قلمرو هخامنشیان در زمان اوج این حکومت نزدیک شده بود ولی این حکومت مقتدر و بزرگ در نهایت مقهور قدرت نوظهور اعراب مسلمان گردیدند و اعراب مسلمان با کمترین امکانات به ایران حمله کرده و موفق به انهدام (۶۵۱ میلادی) حکومت ساسانیان گردیدند.

پس از استقرار دین اسلام در سرزمین ایران که در نتیجه پیروزی اعراب مسلمان بر ساسانیان و فتح ایران توسط آنها روی داد، تحولات بسیاری در عرصه‌های اجتماعی، مذهبی و سیاسی ایران به وجود آمد. ایرانیان که از تبعیض طبقاتی موجود در کشورشان ناراضی بودند اسلام را پذیرفتند و در اشاعه آن کوشیدند ولی با این حال هرگز مخالفت خویش را با سلطه امویان و عباسیان بر خاک ایران پنهان نکردند و جنبش‌های استقلال‌طلبانه‌ای را به پا ساختند که تشکیل حکومت‌هایی چون طاهریان (۸۸۱-۸۲۶ م) و صفاریان (۹۰۳-۸۶۶ م) را می‌توان از نتایج آنها برشمرد.