جاویدان خرد ؛ نشریه انجمن شاهنشاهی فلسفه ایران

جاویدان خرد

ناشر: انجمن شاهنشاهی فلسفه ایران
زبان کتاب: فارسی _ انگلیسی
تعداد صفحه: 30
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار:  1354 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : در حد نو 

مروری بر کتاب

ضمیمه شماره 1 نشریه انجمن شاهنشاهی فلسفه ایران

مؤسسهٔ پژوهشی حکمت و فلسفهٔ ایران در مهرماه ۱۳۵۳ به صورت یک تشکل خصوصی با نام انجمن پادشاهی فلسفه پایه‌گذاری شد. پایه‌گذار آن سید حسین نصر بود که به تشویق ریموند کلیبانسکی، رئیس وقت مؤسسهٔ بین‌المللی فلسفه در فرانسه، این مؤسسه را با نام اولیه «انجمن شاهنشاهی حکمت و فلسفهٔ ایران» به منظور معرفی نوشته‌ها و پژوهش‌های انجام شده در زمینهٔ فلسفه و عرفان در ایرانِ پیش و پس از اسلام و برای آشنا ساختن ایرانیان با مکتب‌های فکری فلسفه غربی و شرقی بنیان گذاشت.

اساتید به نامی چون سیدجلال‌الدین آشتیانی، عباس زریاب خوئی، جواد مصلح، هانری کربن، توشیهیکو ایزوتسو، ویلیام چیتیک، جیمز موریس، نصرالله پورجوادی، غلامرضا اعوانی جلال‌الدین همایی، محمود شهابی، یحیی مهدوی، غلامحسین ابراهیمی دینانی و سیدمصطفی محقق داماد در این مؤسسه فعالیت کرده‌اند. سید حسین نصر در این پیام ویدئویی روایت کرده که او در اواخر دهه ۴۰ به عنوان اولین ایرانی، مسلمان و شرقی به عضویت انستیتو بین‌المللی فلسفه در پاریس درآمد و همین حضور منجر شد به دعوت او از ریموند کلیبانسکی، رئیس وقت انستیتو که به ایران سفر کند و پیوندی بین فلاسفه ایران و آن انستیتو به وجود آید. در پی آن جلسه سالانه انستیتو بین‌المللی فلسفه در پاریس به دعوت نصر در مشهد برگزار شد.

نصر از کربن و ایزوتسو نیز دعوت کرد به ایران بیایند و آن‌ها پیشنهاد دادند که ایران که همواره از مراکز فلسفه جهان بوده انجمنی در این باره تشکیل دهد. کلیبانسکی هم چنین پیشنهادی می‌دهد. نصر با فرح پهلوی، ملکه ایران در این باره صحبت کرد و کلیبانسکی را نیز به دیدار او برد و این پیشنهاد در آن دیدار نیز مطرح می‌شود. در نهایت با موافقت فرح پهلوی و تامین بودجه، «انجمن شاهنشاهی حکمت و فلسفهٔ ایران» تشکیل می‌شود. نصر برای تامین محل این انجمن که با هدف حفظ و احیا و تحقیق در زمینه فلسفه اسلامی ایران و فلسفه تطبیقی بین شرق و غرب تشکیل شد، خانه شخصی لقمان‌الملک در خیابان فرانسه (نوفل‌لوشاتو فعلی) را به همراه خانه القانیان در کنار آن می‌خرد و به سبک معماری ایرانی آن را بازسازی می‌کند....

جاویدان خرد نام مجلاتی است که توسط انجمن شاهنشاهی حکمت و فلسفه،که بعد از انقلاب لفظ شاهنشاهی اش افتاد، منتشر می شد و فیلسوفان و حکیمان نام آوری در از داخل و خارج ایران در این مجله مقالات خود را بچاپ می رساندند.

پخِرَدِ جاویدان یا حِکمَتِ خالِده اصطلاحی در عرفان و فلسفه است که نخستین بار در غرب، آن را اگوستینوس استویکوس در سال ۱۵۴۰ به کار برد و آن را لایب‌نیتس در نامه‌ای که در سال ۱۷۱۵ نوشت بر سر زبان‌ها انداخت. در آن نامه، لایب‌نیتس نوشت که وقتی سخن از دریابی حقیقت در نوشته‌های فیلسوفان یونان باستان و تفکیک نور از ظلمت می‌آورده، به خرد جاویدان علاقه‌مند بوده‌است. اما مدت‌ها واقعیت خرد جاویدان تحت‌الشعاع جریان رایج‌تر فلسفه غیردینی غرب که مبتنی بر نظریه تکامل تدریجی تفکر بشری و نزدیکی به حقیقت است، قرارگرفت.

فقط در طی این قرن است که به برکت کشف مجدد سنت در غرب و شواهد حضور یک آموزه مابعدالطبیعی جاویدان و جهانی در بطن سنت‌های معتبر مفهوم کلیدی خرد جاویدان بار دیگر مطرح شد.خرد جاویدان، همان سنت مقدس در دین هندو و حکمت لدنیه در اسلام است. در واقع خرد جاویدان، غیر از معنایی که فیلسوفان اروپایی پس از قرون وسطا از آن می‌فهمیده‌اند، در نوشته‌های رنه گنون، آننده کوماراسوامی، فریتیوف شوئون، تیتوس بورکهارت، مارتین لینگز، ویلیام استودارت و سید حسین نصر معنای اصیل خود را یافته‌است.

این انجمن که به حکمت سید حسین نصر،اندیشمند پرآوازه ی ایرانی که روابط نزدیکی با فرح پهلوی داشت،تاسیس شد،و پس از انقلاب که نصر از ایران رفت بدست شاگرد او غلامرضا اعوانی رسید،ولی باز در چند سال اخیر،طبق فشاری که از طریق حکومت وارد شد،ساختار انجمن عوض گردیده و عبدالحسین خسروپناه که یک روحانی است بر مسند ریاست این انجمن نشست،که البته او نیز در عرصه ی فلسفه و حکمت نام شناخته شده ای است منتهای مراتب جمیع استادان با سابقه ی انجمن مانند داوری اردکانی،ابراهیمی دینانی،محقق داماد،نصرالله پورجوادی و ... با عزل اعوانی از تدریس در آنجا اجتناب کردند.