تهران پایتخت دویست ساله ایران

تهران پایتخت دویست ساله ایران

به کوشش: شهریار عدل , برنار هورکاد
مترجم: احمد سیدی , فاطمه وثوقی خزایی , ابوالحسن سروقدمقدم
ناشر: انجمن ایرانشناسی فرانسه
زبان کتاب: فرانسه
تعداد صفحه: 386
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1375 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : نو

مروری بر کتاب

مصور  - اسناد

 این کتاب ترجمه مجموعه مقالاتی است که به سال ۱۹۸۹ در همایشی که «مرکز ملی پژوهش های علمی فرانسه» با همکاری «انجمن ایران شناسی فرانسه در ایران» برگذار کرد، ارائه شدند و انتشار کتاب به زبان فرانسه زیر نظر شهریار عدل و برنار اورکاد انجام شده است. این مقاله ها موضوعات بسیار متفاوتی را درباره شهر تهران بررسی می کنند.

گستره این موضوعات بسیار متنوع است، به طوری که تاریخ شهر پیش از قاجار، ویژگی های زندگی شهری در دوران قاجار، دگرگونی کالبد شهر در دوره رضا خان، دلالت های سیاسی روند های توسعه شهر در دوران پهلوی دوم و تحلیل های جمعیت شناختی و بررسی الگو های توسعه شهر تا نیمه دهه ۶۰ شمسی را در برمی گیرد. 

عمر تهران از هنگامی که به پایتختی یکی از کهن ترین کشورهای جهان برگزیده شد تاکنون زیاده از دویست سال نیست ولی امروز مجموعه ساختمانی بس عظیم با بیش از هشت میلیون جمعیت جایگزین آن شهر سبز شده است که روزی جایگاه نخستین پادشاه قاجار گردید. در گذشته ، بیشتر بنیانگذاران سلسله های نو پایتخت حکومت پیشین را رها ساخته به نقطه ای دیگر مرکزیت میدادند اما از سال 1200 هجری قمری فرمانروایان ایران پیوسته در تهران ماندگار شده اند ، شهری که آن را بی خاطره و نامحبوب خوانده اند.

تاریخ شهرسازی ، ایجاد بناها و مردم تهران که در این مجموعه سلسله مقالات مورد مطالعه قرار گرفته است براستی آیینه پیدایش یک دولت مرکزیست که در آن شهر و شهری بر ایل و ایلاتی ، روستا و روستایی سروری یافته است. تهران توانا با آن مرکز خفقان آور و حومه های بی پایانش ، با آن نابرابری های اجتماعی و اختلافات فرهنگی شهروندانش که جملگی به نقش علمداریش در انقلاب اسلامی انجامید همچنان بر اقتصاد کشور چنگ انداخته است و در این شرایط ، کالبدشکافی تهران بی شک کلیدی است توانا برای شناخت بهتر ایران.

فهرست

شهر شاه یا تختگاه کشور

باغی مسکونی یا تهران از پیدایش تا آغاز دوره صفویه : شهریار عدل
تهران درون بارویش ؛ از صفویه تا آغاز پهلوی : محمدرضا مقتدر
دگرسانی شهر تهران در عهد ناصری : جان د. گرنی
نقش معماری در آفرینش تهران قجر : جنیفر اسکارس
و ...

دولت و تهران

پایتخت ها و سازمان دهی فضا در ایران : اصفهان ، شیراز ، تهران : اکارت اهلرس
نخستین قوانین نظمیه تهران : ویلهلم فلور
تحول و گسترش تهران در زمان رضاشاه : محسن حبیبی
شهرسازی و بحران شهری در دوران محمدرضا شاه : برنار هوکارد
و ...

تهرانیها در پایتخت خویش

تاریخ دویست ساله جمعیت ایران : حبیب الله زنجانی
جغرافیای اجتماعی تهران در سال 1365 : مسرت امیرابراهیمی
تجزیه محلات تجاری و دوقطبی شدن تهران : مارتین سگر
مستخدمین دولت در تهران : محمود طالقانی
و ...