تفسیر سوره نور

نویسنده: میرزاخلیلی کمره ای
ناشر: اقبال
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 320
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1325 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : در حد نو _ نو

مروری بر کتاب

نامیدن این سوره به نور به این دلیل است که کلمه «نور» هفت بار در این سوره آمده و آیه نور در آن قرار دارد. آیه نور با کلمه الله شروع می‌شود و کلمه نور پنج بار در آن به کار رفته استسوره نور احکام فقهی بسیاری را بیان می‌کند: حَدّ زنا، حد نسبت زنا دادن به کسی (قذف)، احکام لِعان، واجب بودن حجاب برای زنان، معافیت حجاب از زنان سالخورده و از کار افتاده، لزوم وجود چهار شاهد برای اثبات زنا، مسائل نکاح و ماجرای اِفک. از مطالب و مباحث دیگر این سوره، پند و موعظه خداوند به مؤمنان در پرهیز از سخن گفتن درباره چیزی که آگاهی از آن ندارند و پرهیز از افترا، بهتان، تهمت و نهی شدید از اشاعه فحشا، و آداب ورود که هنگام داخل شدن در خانه‌ها و مکان‌های دیگران باید به اذن و اجازه صاحب آن باشد.

خداوند در آیات ۱۱ و ۱۲ سوره نور می‌فرماید: «ان الذین جاؤا بالافک عصبه منکم لا تحسبوه شرا لکم بل هو خیر لکم لکل امری ء منهم ما اکتسب من الاثم و الذی تولی کبره منهم له عذاب عظیم *لولا اذ سمعتموه ظن المؤمنون والمؤمنات بانفسهم خیرا و قالوا هذا افک مبین، همانا کسانی که آن تهمت عظیم را (دربارهٔ یکی از زنان پیامبر) به میان آوردند، دسته‌ای از شما بودند. آن تهمت را برای خود شر مپندارید، بلکه آن برای شما خیر و مصلحت است.

بر عهدهٔ هر فردی از آن‌ها سهمی از گناه است، و آن که بخش عمدهٔ آن دروغ‌سازی را بر عهده داشته عذابی بزرگ دارد* چرا هنگامی که آن (تهمت) را شنیدید، مردان و زنان مؤمن نسبت به خودشان گمان نیک نبردند و نگفتند: این تهمتی آشکار است؟».آیات به اصطلاح «افک» است. «افک» دروغ بزرگی (تهمتی) است که برای بردن آبروی رسول خدا بعضی از منافقین برای همسر رسول خدا جعل کردند.

خلاصه داستان به نقل اهل سنت این است که عایشه همسر پیامبر هنگام بازگشت مسلمین از یک غزوه، در یکی از منزلها برای قضای حاجت داخل جنگلی شد، در آنجا طوق (روبند) او به زمین افتاد و مدتی دنبال آن می‌گشت و در نتیجه از قافله بازماند و توسط صفوان که از دنبال قافله برای جمع‌آوری از راه ماندگان حرکت می‌کرد، با تأخیر وارد مدینه شد. به دنبال این حادثه منافقین تهمتهایی را علیه همسر پیامبر شایع کردند....

میرزا خلیل کمره ای (۱۲۷۸-۱۳۶۳ش) از علما و محققین بزرگ و شناخته شده شیعه در قرن حاضر بود. وی به خاطر تلاش در جهت وحدت اسلامی و وحدت بین مذاهب اسلامی، شناخته می شود. کمره ای از شاگردان مطرح آیت الله العظمی عبدالکریم حائری و هم دوره و هم بحث امام خمینی (رحمةالله علیه) بود. اعتبار جهانی کمره ای موجب شد تا پاپ از طریق سفارت واتیکان در تهران، سؤالات متعدد کلامی را از وی استعلام و استفسار کند و ایشان به آن ها پاسخ داد، که بعدها در کتاب «قاب قوسین» منتشر گردید.