تعریف ها و مفهوم فرهنگ

تعریف ها و مفهوم فرهنگ

نویسنده: داریوش آشوری
ناشر: آگه
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 160 
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1393 - دوره چاپ: 5

مروری بر کتاب

فرهنگ و مفهومِ آن و نسبتِ ذاتِ بشر با آن از دیرباز یکی از درگیری‌هایِ اصلیِ ذهنِ من بوده است. زیرا که این ذهنْ از سال‌هایِ جوانی بر گِردِ یک مسأله‌یِ اصلی، بر گردِ مسأله‌یِ فرهنگِ «ما» و بحرانِ فرهنگیِ «ما» و معنا و ماهیتِ این «ما»یِ بحران‌زده می‌گشته است. بحرانی که با گذشتِ زمان سخت‌تر و ژرف‌تر و هولناک‌تر چهره نمود، تا بدان جا که امروز، به گمان‌ام، این پرسش که «ما» کیستیم و فرهنگِ «ما» کدام است و راه ـ وـ روشِ رفتار و اندیشه و زندگانیِ «ما» چه‌گونه می‌باید باشد، آن پرسشِ دشوار، تلخ، و ترسناکی ست که ذهن‌هایِ اندیشه‌گرترین و حسّاس‌ترین و شریف‌ترین جان‌ها را در میانِ «ما» به خود مشغول داشته است. و این‌ها همه در بنیاد به پرسش از فرهنگ و ماهیتِ آن بازمی‌گردد، و این پرسشی‌ست که تاکنون در میانِ «ما» با دیدِ علمی و فلسفی چنان‌که باید طرح نشده، و زبانِ ما هنوز چنان که باید آماده‌یِ گفتار در باره‌یِ آن نیست...

واژه culture از زبان کلاسیک و شاید زبان پیش- کلاسیک لاتین ریشه می گیرد و در اصل به معنای کشت و کار یا پرورش بوده است. و این معنا همچنان در واژه­ای چون agriculture به معنای کشاورزی همچنان پابرجاست. واژه کولتور در مورد جامعه های بشری از حدود سال 1750 اولین بار در زبان آلمانی به این معنا به کار رفته است.

نکته دیگر مربوط به قرابت معنایی دو واژه culture (کولتور) و civilization (سیویلیزاسیون) می­باشد. که هردو از آغاز به معنای بهگشت و پیشرفت به سوی کمال را در برداشته اند. (در مورد تفاوت این دو در ادامه سخن گفته خواهد شد) از نیمه قرن 19 واژه فرهنگ معنای علمی تازه و ویژه­ای به خود گرفت (دستاوردهای تاریخ بشری که از طریق وراثت انتقال پذیراند) و این مسأله ابتدا در آلمان رخ­نمائی کرد. یکی از عوامل پیدایش این مفهوم جدید پدیدآمدن مفهوم پیشرفت در تاریخ بود. دراینجا ایده اصلی مقایسه فرهنگ ها و تمدن­ ها برای بدست آوردن فرمول­ های کلی سیر پیشرفت در تاریخ بود. اما در عین حال می توان گفت که کاربرد دقیق مفهوم فرهنگ با تایلور (انسان شناس انگلیسی) آغاز می شود. لکن کند رواج می یابد.