تشیع و مشروطیت در ایران و نقش ایرانیان مقیم عراق

تشیع و مشروطیت در ایران و نقش ایرانیان مقیم عراق

نویسنده: عبدالهادی حائری
ناشر: امیر کبیر
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 414
اندازه کتاب: وزیری لب برگشته - سال انتشار: 1364 - دوره چاپ: 2

کمیاب - کیفیت : نو ؛ جلد کتاب خاک گرفتگی مختصری دارد

مروری بر کتاب

کتاب «تشیع و مشروطیت در ایران و نقش ایرانیان مقیم عراق» نوشته دکتر عبدالهادی حائری (۱۳۷۲ – ۱۳۱۴ش) یکی از اثرگذارترین تحقیقاتی است که درباره اندیشه و رفتار سیاسی علمای نجف و قم در جریان جنبش مشروطه و نیز وقایع پس از آن تألیف شده است. نویسنده کتاب نوه دختری آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی بوده و به واسطه ارتباط نزدیک با بیوت علمای بزرگ نجف و قم توانسته اطلاعات دست اولی را گزارش دهد. این کتاب نخستین بار در سال ۱۹۷۷م / ۱۳۵۶ش در لیدن هلند به زبان انگلیسی منتشر شد و نویسنده در تابستان ۱۳۵۸ آن را به فارسی ترجمه و در ایران منتشر کرد. 

هدف اصلی نویسنده در این کتاب آن است که واکنش رهبران مذهبی را در برابر انقلاب مشروطیت، چه از نظر درگیری عملی و چه از حیث کمک‌های فکری آنان در انقلاب ـ در چارچوب فعالیت‌های مشروطه‌خواهی و نوشته‌های سیاسی مرحوم میرزا محمدحسین نائینی ـ پژوهش و بررسی نماید .

نویسنده معتقد است اگر علما انقلاب مشروطه را تایید نمی‌کردند مسلما در نطفه خفه می‌شد و نقش موثر علما آشکاراست و جای بحثی در مورد نفوذ نوشته‌ها و سخنرانی‌های آنان وجود ندارد ; از این رو نگارنده می‌کوشد به این پرسش‌ها پاسخ گوید : علما درباره مشروطه‌گری چه گفتند؟
چگونه آنان کوشش کردند که مشروطیت را در کشور اسلامی ایران به رژیم مشروع و قانونی اعلام کنند؟ .

مولف با توجه به این که تفسیر میرزا محمدحسین نائینی را بر مشروطیت از همه نوشته‌های علمای هم عصر او منظم‌تر و محکم‌تر می‌داند، در این کتاب توجه نقادانه و ویژه‌ای به اندیشه‌های سیاسی او افکنده است . به نظر او تئوری مشروطیت نائینی به ویژه از این نظر اهمیت دارد که نماینده اندیشه‌های مشروطه گری علمای طراز اول مذهبی است که انقلاب مشروطیت ایران را رهبری کردند .