تحولات حوزه‌ علمیه قم پس از پیروزی انقلاب اسلامی

تحولات حوزه‌ علمیه قم 

نویسنده:  علی شیرخانی
ناشر: مرکز اسناد انقلاب اسلامی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 440
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1384 - دوره چاپ: 1

کیفیت : نو ؛ لبه عطف کتاب سائیدگی مختصری دارد

مروری بر کتاب

پس از پیروزی انقلاب اسلامی

نگارنده در این کتاب، تحولات پدید آمده در حوزه‌ی علمیه‌ی قم را در مدت 25 سال پس از انقلاب اسلامی بررسی می‌کند. وی بر این بارو است که هر چند این تحولات در عرصه‌های مختلف در ربع قرن انقلاب اسلامی چشمگیر بوده، اما برای برآوردن نیازهای جامعه‌ی اسلامی کافی نیست و لازم به ذکر است این تحولات به صورت آرام، تداوم داشته باشد.

از آغاز پیدایش حوزه های علمیه ی دینی در ایران تا به امروز، این مراکز علمی و فرهنگی سهم قابل توجه ی در شکل گیری و نهادینه کردن تحولات اجتماعی داشته اند. اوج این تأثیرگذاری فرهنگی را در سالیان آغاز نهضت امام خمینی تا پیروزی انقلاب اسلامی میتوان به روشنی احساس کرد. نخبگان و اندیشمندان حوزه های علمیه، بویژه حوزه ی علمیه ی قم با تلفیق علوم و معارف اسلامی با دانش روز به خصوص در حیطه ی علوم انسانی، منشأ تأثیرات فراوانی در جامعه ی ایرانی شدند.

عرضه ی فرهنگ ناب اسلامی از سوی حوزه ی علمیه که برپایی نظام اسلامی را در برنامه ها و فعالیت های خالصانه و تلاشگرانه ی خود داشت، با پیروی فداکارانه ی توده های مردم روبه رو شد. رهبری بی نظیر امام خمینی در مدیریت این رویکرد سیاسی و مجموعه ی عوامل ذکر شده، انقلاب شکوهمند اسلامی را در میان تعجب جهانیان و نیروهای سیاسی غیراسلامی داخلی، خلق کرد.

البته بحث درباره ی نقش حوزه های علمیه در توسعه و فرهنگ سیاسی کشور از مباحث مهمی می باشد که نیازمند تحقیقات وسیع در این قلمروست؛ اما آنچه در پژوهش حاضر قابل تأمل است، تطبیق شرایط حوزهی علمیه ی قم با شرایط سیاسی و اجتماعی عصر روشنگری نهضت امام خمینی است که توانست با توجه به نیاز زمان، از زبانی متناسب با زمان استفاده کند.

به یقین، قرارگرفتن در شرایط ایده آل، مستلزم برخورداری از پشتوانه ی محکم ساختاری و اداری است، اما در وضعیت کنونی و در مرحله ی گذار که انقلاب اسلامی عهده دار رسالتی عظیم و جهانی است، این سؤال پیش آمده که حوزه های علمیه، به خصوص حوزه ی علمیه ی قم تا چه اندازه خود را با وضعیت کنونی سازگار نموده است؟
آیا تحولات پیش آمده در حوزه ی علمیه پس از پیروزی انقلاب اسلامی عمل کرد حوزه را بهبود بخشیده است؟

کتاب حاضر، فرایند و روند بهینه سازی شرایط ساختاری، اداری، آموزشی و پژوهشی را تشریح کرده است تا شاهد تطبیق شرایط کلی حوزه و میزان تأثیرگذاری آن بر تحولات کنونی و آیندهی جامعه ی اسلامی باشیم.