تاریخ فلسفه چین باستان

تاریخ فلسفه چین باستان

نویسنده: چوجای - وینبرگ جای
مترجم: ع. پاشایی
ناشر: مازیار 
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 313
اندازه کتاب: رقعی لب برگشته - سال انتشار: 1354 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت نو

مروری بر کتاب

منزلت فلسفه در تمدن چین قابل مقایسه با منزلت دین در سایر تمدن هاست. فلسفه در چین مورد علاقه هر فرد تحصیل کرده ا ی بوده و در روزگار پیشین، انسان‌های فرهیخته نخستین دانشی که می‌آموختند فلسفه بود.

هنگامی که کودکان به مدرسه می‌رفتند، نخستین کتابهای آموزشی آنان عبارت بود از «چهار کتاب» شامل: «منتخبات کنفوسیوس»، «کتاب منسیوس»، «دانش بزرگ» و «اصول اعتدلال»، این کتاب‌ها مهمترین متن‌های درسی فلسفه نوکنفوسیوسی بود و نخستین جمله آن چنین بود؛ «سرشت انسان در اصل نیکوست» این نکته یکی از اساسی ترین اندیشه‌های فلسفه منسیوس است.

در دل هر دین بزرگی، فلسفه‌ای نهفته‌است همراه با ترکیبی از خرافات، اصول جزیی و شعائر آیین و نهادهای مختلف و اگر دین را به این مفهوم در نظر بگیریم، نمی توان مکتب کنفوسیوس را به عنوان دینی تلقی کرد. برخی عادت کرده‌اند که بر این سخن پای بفشارند که در چین سه دین وجود دارد که عبارتند از: مکتب کنفوسیوس، مکتب تائو و مکتب بودا. 

اما اولین دین محسوب نمی‌شود و در مورد مکتب تائو باید گفت که تفاوتی بین مکتب تائو به عنوان یک فلسفه که آنرا «تائو چیا» می‌نامند و دین تائو که آنرا «تائو چیائو» می‌نامند. تعالیم این دو نه تنها با یکدیگر متفاوت، بلکه حتی متضاد نیز هست. مکتب تائو به عنوان فلسفه، اصول پیروی از طبیعت را آموزش می‌دهد، در حالیکه مکتب تائو به عنوان دین اصول عمل کردن علیه طبیعت را می‌آموزد. مثلاً بنابر عقیده لائوتزو و چنگتزو و مرگ که ثمره زندگی است، روند طبیعت به شما رفته و انسان بایستی این روند طبیعت را با تسلیم و رضا طی کند. ولی آموزش اصلی دین تائو عبارتست از اصول و فن و چگونگی دوری جستن از مرگ، که این عمل کردن علیه طبیعت به شمار می‌آید، دین تائو روح علمی دارد، گویی که در صدد است که بر طبیعت عبور کند.