بهائیت و رژیم پهلوی

بهائیت و رژیم پهلوی

نویسنده: لیلا چمن خواه
ناشر: نگاه معاصر
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 268
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1391 - دوره چاپ: 2

مروری بر کتاب

پژوهش حاضر در چارچوب جامعه شناسی سیاسی انجام شده است. از آنجا که شناخت بهائیت نیازمند بررسی تاریخی است و لاجرم باید از زمان تحدید شده در پژوهش عقب تر رفت و جنبش ها و گرایش های فکری پیش از بهائیت را مطالعه کرد، لذا این پژوهش، پژوهش تاریخی نیز هست.

در این کتاب روند شکل‌گیری جریان بهائیت در ایران را به طور تاریخی مورد بررسی قرار داده و آن‌ها را به عنوان یک اقلیت گروهی که در اواسط سده ۱۲ هجری در دوران حکومت قاجار شکل می‌گیرند و در ادامه با قبض و بسط‌ هایی که در مبانی فکری آن‌ها رخ می‌دهد، مورد پژوهش قرار داده است.

با توجه به مفهوم «اقلیت»، نویسنده بهائیان را به عنوان یک گروه اقلیت مورد پژوهش قرار داده است و اینکه این گروه اقلیت چگونه در برهه‌های تاریخی ایران و تحولات سیاسی که در ایران اتفاق افتاده‌اند، دچار محدودیت یا گسترش شده‌اند. همچنین روابط این گروه با رژیم پهلوی و مناسبات سیاسی و اقتصادی از دیگر مواردی بوده که به آن پرداخته شده است.در انتهای کتاب نیز اسنادی ضمیمه کتاب شده‌اند و فهرست منابع قرار گرفته است.

...رابطه بهائیان با رژیم محمد رضا شاه پهلوی هم در سال‌های قبل از انقلاب و هم در بعد از آن در رأس فهرست اتهام‌های رژیم و مشخصاً شخص شاه، قرار داشت و مکرراً از سوی نیروهای مخالف رژیم علیه آن مطرح می‌شد. هر چند حد و ثغور این رابطه برای مخالفان رژیم به وضوح مشخص نشد، اما دستاویز مناسبی برای حمله به آن بود.

افزون بر محرکه‌های دینی اکثریت، ناخشنودی مخالفان نسبت به سودهای اقتصادی و امتیازات سیاسی‌ای که به برخی از بهائیان - چه در نتیجه مناسبات نزدیک با دربار و چه به طور کلی در اثر پیامدهایی که یک نظام سیاسی سکولار می‌تواند برای اقلیت‌های دینی داشته باشد - می‌برند، عامل مهم دیگری بود که به تقابل میان رژیم و مذهبیون دامن می‌زد.اینکه چرا این امر اتفاق افتاد سؤالی تاریخی است که پاسخی تاریخی هم می‌طلبد. تحول از بابیت به بهائیت در آموزه‌ها و عقاید بود که در نتیجه فشار سیاسی و زندگی در تبعید حاصل شده بود.»

فهرست

مفهوم بندی اقلیت
اقلیت بهایی: یک مطالعه تاریخی
زمینه‌های فکری و عملی
گسترش اداری- سازمانی از ۱۳۰۰ تا ۱۳۳۲
همکاری
اعطای منافع و پایگاه قدرت
بنیان‌های سیاست اقلیت
موخره