دسته بندی کتاب ها
سبد خرید شما

ایران گاهواره دانش و هنر

ایران گاهواره دانش و هنر

نویسنده: محمدعلی امام شوشتری
ناشر: وزارت فرهنگ و هنر
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 163
اندازه کتاب: وزیری  - سال انتشار: 1348 - دوره چاپ: 1 

مروری بر کتاب  

هنر موسیقی روزگار اسلامی / مصور

در ایران باستان هنگام برآمدن و فرو رفتن خورشید گروهی به نواختن طبل و کوس و کرنا می‌پرداختند. در اوستا بخش یسناها آمده که پزشکان بیماران خود را با موسیقی ایرانی درمان می‌کردند. در آن دوران سه نوع موسیقی آئینی (دینی)، بزمی و رزمی مرسوم بوده‌ است، همچنین در جشن‌های طبیعت و روزهای تاریخی و ملی نواها و موسیقی ایرانی ویژه‌ای اجرا می‌شد. در دوران هخامنشیان سرودها و ترانه‌هایی به نام هوره در جنگ‌ها و جشن‌ها اجرا می‌کردند که امروزه در ایلام و سرزمین‌های غرب ایران با همین نام رایج است. در دوران ساسانیان به ویژه بهرام گور و خسرو پرویز موسیقی‌دان‌هایی زیر نظر وزیر دربار خرم باش کار می‌کردند. در جشن‌های بزرگ، این نوازندگان و خنیاگران نواها و آهنگ‌های گوناگون اجرا می‌کردند. در شاهنامه آمده بهرام گور تعداد ده هزار لوری (خنیاگر) از هند برای شادی و پایکوبی مردم به ایران آورد.

نبد هیچ مانند بهرام گور        به داد و بزرگی و فرهنگ و زور

از مهمترین مُهرنگاره‌های خنیاگری (:موسیقی) در جهان؛ باید از آنچه که در «چوغامیش» خوزستان برجای مانده، یاد کرد که در سالهای ۱۹۶۱–۱۹۶۶ میلادی، یافت شده است. این مهرنگاره ۳۴۰۰ ساله؛ سیمایی از بزم رامشگران را نشان می‌دهد. در این بزم باستانی، دسته‌ای خنیاگر(:نوازنده) دیده می‌شوند که هر کدام، به نواختن سازی سرگرم هستند. چگونگی نواختن و نشستن این رامشگران، نشان می‌دهد که آنها، نخستین دسته خنیاگران(:ارکستر) جهان هستند. در این گروه رامشگران، می‌بینیم که نوازنده‌ای «چنگ» و دیگری «شیپور» و آن دیگر «تنبک» می‌نوازد. چهارمین رامشگر در این میان، خواننده‌ای است که «آواز» می‌خواند.

دوره نخست از آمدن نژاد آریایی به سرزمین ایران تا انقراض دولت ساسانی از آمدن نژاد آریایی به سرزمین ایران تا انقراض دولت ساسانی انواع سازها و ادوات رایج موسیقی عصر هخامنشیان و پیش از اسلام موسیقی ایران درعهد ساسانیان دوره دوم از طلوع اسلام تا عصر حاضر موسیقی ایران پس از اسلام هجوم مغول و دگرگونی اوضاع ایران وشروع انحطاط علمی وهنری ظهور دولت صفوی و وضع هنر وموسیقی پادشاهان قاجاریه و مختصری از تاریخ موسیقی ایران در این دوره تأثیر شعبه موزیک دارالفنون در حفظ موسیقی ملی درزمان ناصرالدین شاه قاجار.

با ظهور اسلام ، موسیقی سمت و سوی تازه ای گرفت. موافقان و مخالفان هر یک احادیثی از پیامبر و بعدها ائمه در اثبات نظر خود بیان می کردند. چون در قرآن که نخستین منبع و مرجع آنها بود ، به وضوح در مورد موسیقی چیزی بیان نشده است. گرچه قرآن از نظر بلاغت و فصاحت در حد اعجاز است اما تفسیر آن نیاز به آگاهی عمیق و همه جانبه دارد. به عنوان مثال در آیه شش سوره لقمان بیان شده که " برخی مردم خریدار سخنان بیهوده و سرگرم کننده اند تا بی هیچ عملی دیگران را از راه خدا گمراه کنند" یا در آیه ۳۰ سوره حج گفته :" از قول زور دوری کنید" که برخی مفسران این را به موسیقی ربط داده اند. جالب اینکه از قول پیامبر احادیثی هم در مخالفت و هم در موافقت با موسیقی مطرح شده است که احتمالا بنا به شرایط خاص بوده یا مورد تحریف قرار گرفته است....

...سیّد محمّد علی امام شوشتری در سال ۱۳۳۷ از خدمت دولت بازنشسته شد و چند سفر به اروپا رفت. او به زبان عربی نیز تسلط کامل داشت و در سال ۱۳۴۵ در کتابخانه پهلوی به ریاست بخش عربی منصوب گشت و در این زمان با ذبیح الله بهروز در زمینه‌های تحقیقی و تاریخی همفکری داشت. او پس از بازنشسته شدن با وقت آزادی که پیدا کرده بود توانست بسیاری تحقیقات خود را کامل کرده و نتایج آنها را به صورت کتابهای مختلف انتشار دهد.
امام شوشتری در آبانماه ۱۳۵۰ به دلیل کتابها و مقالاتی که تالیف کرده بود از سوی شاه ایران احضار شده و مورد تمجید قرار گرفت. درکنگره زبان فارسی چند سخنرانی جامع ایراد کرد که به وسیله وزارت فرهنگ و هنر چاپ شد. همچنین درباره تاریخ زبان دری که از زمان ساسانیان زبان پیشرفته‌ای بوده تحقیقات ارزنده‌ای انجام داده‌است.

امام شوشتری همچنین سخنرانیهای مختلفی در رادیو ایران در برنامه ارتش انجام داد و در آنها بسیاری سرداران ایرانی که در صدر اسلام کمک کرده‌اند معرفی نمود. بیشتر این سرداران گمنام بوده‌اند و یا آنها را عرب می‌دانستند. او همچنین درباره ایرانیان در جزیرهالعرب و یمن و جنگهای ایشان و کانونهای مهری و مانوی و مزدکی در شبه جزیره عربستان پیش از ظهور اسلام نیز مطالب تحقیق جالبی نوشته‌است.

فهرست 

1- سنگهای سر راه
2- نشانه های روشنی بخش
3- نخستین کانونهای هنر موسیقی در عرب
4- روایت های تاریخی
و...

نوشتن نظر

لطفا برای ثبت نظر وارد حساب خود شده یا ثبت نام نمایید.

کتاب مورد نظر در حال حاضر موجود نیست . اطلاعات خود را وارد فرم زیر نمایید تا زمانی که کتاب موجود شد به شما اطلاع داده شود

نام
ایمیل
موبایل
توضیحات