اندرز به سلطان

اندرز به سلطان

نویسنده: نگین یاوری
مترجم: محمد دهقانی
ناشر: تاریخ ایران
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 232
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1398 - دوره چاپ: 2

مروری بر کتاب

نصیحت و سیاست در اسلام قرون میانه

نویسنده  در این کتاب کوشیده است تا به بررسی بخش‌های گوناگون و متعارض در تفکر سیاسی از قرن چهارم هجری تا امروز بپردازد. این کتاب بر آن است که بررسی مجدد این آرا و سرنوشت و اقبال آن‌ها در دورانی طولانی‌تر ما را وامی‎دارد تا در درک خود از رابطه میان تاریخ مدرن و روایت‌های اخیر در تاریخ تفکر سیاسی غرب و اسلام بازنگری کنیم.

«اندرز برای سلطان: صداهای پیامبروار و سیاست در سده‎ های میانی اسلام» می‎ کوشد تا به بررسی بخش‎ های گوناگون و متعارض در تفکر سیاسی از قرن چهارم هجری تا امروز بپردازد. این کتاب بر آن است که بررسی مجدد این آرا و سرنوشت و اقبال آن‌ها در دورانی طولانی‎ تر ما را وا می‎دارد تا در درک خود از رابطه میان تاریخ مدرن و روایت ‎های اخیر در تاریخ تفکر سیاسی غرب و اسلام بازنگری کنیم.

می‎توان آینه ‎های اسلامی را که در قاب‎ هایی تطبیقی و کاربردی جای گرفته ‎اند، به جهان امروز آورد و آن‌ها را با شیوه‎ های نو درک کرد. بر خلاف مطالعات معاصر که غالباً از بی ‎اعتباری ادبیات ناصحانه به عنوان سند تاریخی شِکوه دارند، این کتاب استدلال می‎ کند که اگر این نوع از ادبیات را با نگرشی چندجانبه و دقیق بخوانیم، درمی‎ یابیم که آینه‌‎های اسلام در سده ‎های میانه (و در مجموع تاریخ ‎نگاری) می‎ کوشند تا ارزش‎ های دنیوی همچون خرد و اعتدال را به عنوان مؤثرترین دژ در برابر بی‎ ثباتی سیاسی و ملامت الهی ارتقا دهند. در حقیقت از آن‌جا که آینه‎ ها مملو از غضب الهی‎ اند، پادشاهان را تشویق می‎کنند که راه و رسم خویش را برگزینند و به این ترتیب زمینه ‎ای را فراهم می ‎آورند که به واسطه‎ ی آن از خشونت اقبال می ‎کاهند و تأثیرات حوادث و بخت و شانس را خنثا می‎ کنند.

اندرزهایی که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته‎ اند، که دامنه ‎اش از «وظایف وزیر» در مصر باستان است تا «نامه تنسر» در ایران پیش از اسلام و کتاب «سِرالاسرار» و چندین اندرزنامه ‎ی اروپایی و اسلامی از سده‎ های دهم و یازدهم تنوع شیوه‎ هایی را نشان می‎دهند که تاریخ در آن‌ها خود را عیان می‎ سازد. حقانیتی که همواره آینه ‎ها در برابر امیران به نمایش می‎ گذارند، درک ما را از متونی به چالش می‎ کشند که در آن‌ها به عنوان دریچه‎ ای به جهان‎ بینی ‎ها نظر می‎ کنیم و توجه ما را به شیوه ‎های غیرمتعارفی جلب می‎کند که می‎توان در آن‌ها به فحوای کلام در متنی خاص دست پیدا کرد.