التفاصیل ؛ سلفون

التفاصیل

نویسنده: فریدون توللی
ناشر: تربیت
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 367
اندازه کتاب: رقعی سلفون - سال انتشار: 1348 - دوره چاپ: 3

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو

مروری بر کتاب 

مصور

التفاصیل عنوان نوشته های نقیضه، یا به قول فرنگیان پارودی و طنزآمیز اجتماعی، سیاسی و فرهنگی توللی است که در خلال سالهای ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۴ در مطبوعات آن زمان چاپ و بعد به صورت کتاب مستقلی منتشر شده است. این نوشته ها بیانگر اوضاع نابسامان مملکت ما در آن سالهاست.

آنچه درباره التفاصیل می‌توان گفت اینکه قطعات آن نوعی نقیضه یا پارودی محسوب می‌شوند. در فرهنگ سخن ذیل واژه نقیضه می‌خوانیم: «اثر ادبی و علمی که به مقابله یا نظیره‌گویی یا رد و تخطئه اثر دیگری ساخته می‌شود.» درواقع نقیضه یا پارودی از فنون عمده طنز است. نقیضه یعنی تقلید تمسخرآمیز یا طنازانه کلمات، سبک، تفکرات و اندیشه یک مولف. نویسنده نقیضه در تقلید خود به کلمات مهجور و مطنطن روی می‌آورد و زبانی بسیار متکلف برمی‌گزیند. اخوان ثالث در کتاب نقیضه و نقیضه‌سازان، نقیضه در شعر را به معنی نقض و شکستن و جواب مخالف و جد و جدالی برای مقابله و نظیره‌گویی یا رد و تخطئه شعر شاعری یا کلاً اثر ادبی و فکری دیگری اعم از شعر و نثر می‌داند که از نظر او بهتر است آن‌را نقیضه جد بدانیم

پارودی یا نقیضه از انواع ادبی مهم در دنیا به‌شمار می‌آید که اولین نمونه‌های آن‌را به یونان باستان نسبت می‌دهند. ارسطو و افلاطون از جمله کسانی هستند که می‌توان پارودی یا نقیضه را در آثارشان پی گرفت. زرین‌کوب اریستوفان را استاد فن پارودی می‌داند که آثارش تاکنون باقی است

توللی در مقدمه التفاصیل، هدف خود را از نوشتن قطعات آن، مبارزه با هیأت حاکمه، مزدوران استعمار، بیدار کردن مردم، مبارزه با سیدضیاء، مبارزه با ملایان ریاکار و... بیان می‌کند.

تفاصیل (جمع تفصیل) در لغت به معنی فصل فصل کردن کتاب و شرح و بسط آن است. انتخاب این نام شاید به‌خاطر قطعه‌ها و فصل‌هایی باشد که به‌صورت متوالی ساختار اثر را شکل می‌دهند. این کتاب شامل 75 قطعه منثور است. البته نظم نیز در کنار نثر او حضور دارد و التفاصیل پر از اشعاری است که در موضوعات سیاسی اجتماعی طبع‌آزمایی شده‌اند. می‌توان گفت که تقریباً نظم و نثر به‌طور مساوی در متن التفاصیل دیده می‌شود.

قطعات التفاصیل به دو قسمت سیاسی و غیرسیاسی تقسیم می‌شوند. قطعات سیاسی آن، جریانات سیاسی روز را مورد نقد قرار می‌دهد؛ جریاناتی از قبیل احزاب سیاسی، استعمار، استخراج نفت و فروش آن، دستگاه‌های قضایی کشور، مبارزه با انگلیس و خوانین قشقایی، مبارزه با جاسوس‌بازی، قوام، سیدضیاء، محمدتقی ذوالقدر و... اما قطعات غیرسیاسی که شامل 18 قطعه است، حول مضامینی عادی مثل ازدواج، آرایش‌های امروزی، جادوگری، غربزدگی، اعتیاد و... می‌چرخد.

بی‌پرده گفتن و صراحت بیان از خصوصیات التفاصیل است. توللی همه مسائل اجتماعی را درنظر دارد و بدون هیچ واهمه‌ای به بیان نظرات منتقدانه خود در قالب طنز می‌پردازد. این صراحت بیان به‌همراه ذوق لطیف ادبی او باعث می‌شود که حتی ملک‌الشعرای بهار از خواندن قطعات التفاصیل در روزنامه سروش لذت ببرد. نظر بهار راجع به توللی می‌تواند مهر تائیدی بر مقبولیت التفاصیل باشد.