علل افزایش نفوذ روس و انگلیس در ایران عصر قاجار

نویسنده: جواد شیخ الاسلامی
ناشر: کیهان
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 425
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1369 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو

مروری بر کتاب

مجموعه مقالات

... عدم کارآیی سیاستمداران ایرانی در پیروی و ایجاد یک خط و مشی سیاسی مشخص هم خود و هم مملکت ایران و ایرانیان را سرگردان کرده بودند. زمان به قدرت رسیدن آقا محمدخان، ایران، همچنان دستخوش مبارزه‏ ی مقتدرانه ‏ی بزرگ ایل قاجار با این شورش‏ ها بوده است. اما، از زمان فتحعلی شاه که وی با توجه به ضعف قدرت خود، سعی در تمرکز قدرت داشت و کمتر به خارج از مرزها توجه می‏کرد و یا اصلا توجهی نمی ‏کرد. علاوه بر آن دوره‏ ی اوج‏گیری قدرت‏های اروپایی و روسیه بر سر مستعمرات بوده است.

جنگ‏ های ایران و روسیه، نیز به آشفتگی اوضاع کمک می‏کرد. و رقابت ‏های انگلیس و فرانسه را افزایش می‏داد . به خصوص عدم کارآیی سیاستمداران ایرانی در پیروی و ایجاد یک خط و مشی سیاسی مشخص هم خود و هم مملکت ایران و ایرانیان را سرگردان کرده بودند در زمان حکومت محمد شاه ایران تحت نفوذ قدرت‏های روس و انگلیس‏ واقع شدو نیز سلطنت ناصرالدین شاه را باید اوج استبداد فردی قاجاریه به حساب آورد.

در طول مدت سلطنت محمدشاه و ناصرالدین شاه چندین شورش در نقاط مختلف ایران روی داد از جمله، فتنه ‏ی سالار در خراسان که این آشفتگی دوازده سال به طول انجامید مسأله هرات از سوی دیگر، غائله عبیدالله کرد از سوی دیگر. این شورش‏ ها کماکان سرکوب شد اما، یا دوباره جان می‏گرفتند یا این که به شکلی دیگر خود را نشان می‏ دادند....

...روسیه یکی از بزرگترین بازیگران در صحنه ی سیاسی ایران در انقلاب مشروطه به شمار می‌آید. این کشور که همواره می‌کوشید به آبهای گرم خلیج فارس دست یابد، ایران را منطقه‌ای جهت استثمار اقتصادی با امکانات سوق‌الجیشی می‌پنداشت و سعی داشت از طریق آن علیه منافع بریتانیا در هند اعمال فشار نماید. بنابراین از دید روسها ایران باید از یک سو مستقل از انگلیس باقی می‌ماند و از سوی دیگر تحت تسلط و نفوذ روس‌ها قرار می‌گرفت.