اسلام منهای دموکراسی

اسلام منهای دموکراسی

نویسنده: مجید شریف
ناشر: تشیع
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 116
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1358 - دوره چاپ: 2

کمیاب - کیفیت : درحد نو  _ نو

مروری بر کتاب

دموکراسی"، اصطلاحی است مشتق از واژه‌ی یونانی (Demokratia) که در آن پیشوند "دموس" به معنا و مفهوم اداره امور خارجی کشور - در برابر پولیس (Polis)، اداره‌ی امور داخلی کشور- به کار می‌رود.دموکراسی امروزه در اصطلاح سیاسی به مفهوم برتری قدرت آرمان خواهانه ملی و اداره حکومت به وسیله مردم است.البته، دموکراسی بویژه به عنوان یک سیستم عملی و اجرایی، مورد توافق دانشمندان علوم سیاسی نیست.

دموکراسی شیوه‌ای است برای اداره جامعه. احترام به رأی اکثریت و آزادی‌های فردی و مدنی و... از ویژگی‌های بارز آن است. اگرچه تلازمی بین اکثریت و حقانیت نیست، اما اکثریت می‌تواند فعلیت بخش باشد، یا با مقبولیت خود زمینه‌ساز تحقق حکومتی گردد. از دیدگاه اسلام، تا مردم و اکثریت، حکومتی را نپذیرند عملا زمینه‌های تحقق حکومت فراهم نیست. از دیدگاه اسلام مردم حق تعیین سرنوشت خود را دارند و در پرتو حکومت اسلامی از آزادی‌های فردی و اجتماعی بهره می‌برند.

البته اسلام بعضی از مولفه‌های دموکراسی به مفهوم غربی آن‌را نمی‌پذیرد. در اسلام رأی اکثریت اگر با کرامت انسانی در تضاد باشد، از اعتبار برخوردار نیست و مشروعیت ندارد، اما مؤلفه‌های دیگر دموکراسی به مراتب بهتر و زیباتر در اسلام مندرج است. به عبارت دیگر، دین و دموکراسی نه تباین تام دارند نه توافق تام، در واقع آنچه اسلام می‌پذیرد دموکراسی دینی است.

نظریه‌ی دیگر آن است که میان این دو مفهوم، تناقض وجود دارد و با هم سازگار نیستند؛ زیرا دموکراسی برای آرا و افکار مردم ارزش مطلق قائل است و این از مفهوم دموکراسی جدایی ناپذیر است، در حالی‌که اسلام چنین ارزش مطلقی را برای رأی مردم قائل نیست. به عنوان نمونه، اگر اکثریت مردم یک جامعه رأیشان بر این باشد که دین در آن جامعه حاکم نباشد، این از نظر دموکراسی پذیرفته است، اما مورد پذیرش اسلام نیست.