از کوی صوفیان تا حضور عارفان

از کوی صوفیان تا حضور عارفان

نویسنده: تقی واحدی صالح علیشاه
ناشر: مولف
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 438
اندازه کتاب: رقعی گالینگور روکشدار - سال انتشار: 1375 - دوره چاپ: 1 

کمیاب  - کیفیت : نو
 

مروری بر کتاب 

شناخت مراتب طریقت و عرفان، همچنین نقدی بر نقش عبادات در روبنای ادعیه و اذکار موضوع اثر حاضر است. نگارنده با کیه بر آیات قرآنی و احادیث اسلامی و روایاتی از ائمه معصومین مراتب شناخت و تعالی معنوی انسان را بررسی و تشریح می‌کند و در ادامه، با آوردن مباحثی درباره عرفان اسلامی و برداشت‌های اهل تصوف از مبانی اسلام، ابهامات و کژفهمی‌های مرتبط با هر موضوع را شرح می‌دهد.

در خلال هریک از مطالب، شاهد مثالی از ابیات شاعران بزرگ ادب فارسی برای فهم بهتر مطالب درج شده است. کتاب در شش بخش تدوین یافته و در خاتمه مبحثی درباره ساختار انسان و آفات خرافه در زندگی انسان آمده است....

مؤلف تذکره الاولیا می نویسد: «داود طایی، نان می خورد و ترسایی به گذشت، پاره ای بدو داد تا بخورد... و معروف به وجود آمد». ابو محفوظ معروف بن فیروزان یا فیروز از اهل کرخ بوده که بعدا مسلمان شده است و صوفیه معتقدند او نیز به دست حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام اسلام اختیار کرده و بعد از توبه، دربان آن حضرت گردیده است.

این گزارش فاقد هرگونه سند تاریخی است؛ زیرا امام رضا علیه السلام در طول زندگی خود وارد بغداد نشده است و در مدینه کنار پدر بزرگوار خود و پس از او تا سال ۲۰۰ هجری در آن جا اقامت داشته و در این سال به درخواست مأمون از مدینه به خراسان منتقل شده و طبق گواه تاریخ، حرکت او به ایران از مسیر بغداد نبوده است و از طرفی، طبق گفته صوفیه، معروف کرخی تا آخر عمر، بغداد را ترک نگفته و در فاصله سال ۲۰۰ تا ۲۰۱ در همان جا درگذشته است.

ابو عبدالرحمن سلمی نیشابوری، متوفای ۴۱۲ هجری، مؤلف کتاب طبقات الصوفیه، برای نخستین بار و بدون هیچ مدرکی داستان اسلام آوردن و دربانی معروف کرخی را نگاشته است. به گفته محققان، وی شخص غیرموثقی است؛ «کان ابو عبدالرحمن سلمی غیرثقه و کان یضع للصوفیه الاحادیث». علاوه بر این که قضیه اسلام آوردن معروف کرخی در کودکی به دست امام رضا علیه السلام و مسأله دربانی او در آن سن قابل جمع نیست.

هم چنین تاریخ مرگ معروف کرخی ـ بنابر قول مشهور ـ سال ۲۰۰ یا ۲۰۱ نقل شده است، در حالی که مسأله ولایت عهدی حضرت رضا علیه السلام به قول طبری در سال ۲۰۱ رخ داده است.