ادبیات و انقلاب ؛ نویسندگان روس

ادبیات و انقلاب

نویسنده: یورگن روله
مترجم: علی اصغر حداد
ناشر: نشر نی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 302
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1391 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

نویسندگان روس

ادبیات و انقلاب به سرنوشت ادبیات روس در دوران تسلط لنین، ژدانف و خورشچف می‌پردازد؛ دورانی آشنا و پر فراز و نشیب.

در این کتاب، بار دیگر، نبوغ و پایان تلخ بلوک، یسنین و مایاکوفسکی را از نظر می‌گذرانیم و رمان بی‌نظم و مغفول مانده گورکی، زندگی کلیم سامگین، را مرور می‌کنیم. همچنین، گزارشی تیزبینانه درباره جنگ داخی و آثار آیساک بابل و شولوخوف می‌خوانیم و می‌بینیم که شولوخوف چگونه توانست در آنِ واحد هم از زبان ناسیونالسیت‌ها سخن بگوید و هم کمونیست‌ها.

کتاب تفسیری خرد‍‍پسند از طفره‌ها و شهامت‌‌های گهگاهی ارنبورگ ارائه می‌کند و با لحنی حماسی شرح می‌دهد که چگونه پاسترناک در دکتر ژیواگو صدای روسیه را منعکس می‌کند.
در ادبیات و انقلاب سرنوشت ادیبانی همچون فادیف و شاعرانی همچون گومیلیوف، ماندلشتام و آخماتووا آمده است و این‌که چگونه نسلی از بهترین نویسندگان روسیه سوختند و صداشان در گلو خفه شد.

گزارش روله دربارهٔ یوهانس بِشِر، معروف به اُرفئوس استالینیسم، و اگون اروین کیش، تواناترین روزنامه‌نگار مدافع مارکسیسم، عالی است. قرائت ظریفی که روله از آثار آنا زِگرس عرضه می‌کند، آشکار می‌سازد که چگونه آن هنرمند با پیچ و تاب‌هایی که به رمان‌های اخیرش می‌دهد، با نیمه‌راست‌ها و نیمه‌دروغ‌های «رئالیسم سوسیالیستی» به سازش می‌رسد.

نقش ایده‌های مارکسیستی در رمان‌های تاریخی هاینریش مان با بحث‌های روله به‌خوبی روشن می‌شود. با مطالعهٔ فصلی کاملاً مستند مشاهده می‌کنیم که اختلاف‌نظر هاینریش مان و توماس مان از دیالکتیکی به‌مراتب وسیع‌تر حکایت دارد ـ یعنی رویارویی ذهن و اندیشهٔ آلمانی با کشش ناسیونالیسم راست از یک‌سو و انترناسیونالیسم رادیکال از سوی دیگر.

آن‌چه در این‌جا زندگی هنرمندان مختلف را به یکدیگر می‌پیوندد، مرگ غیرطبیعی و نابهنگام است. صدای شاعران و درام‌نویسان و منتقدان آلمانی یکی پس از دیگری با تبعید یا قتل یا خودکشی خاموش می‌شود. با خواندن ماجرای نابودی اوسیتسکی، موهزام، کورنفلت، تئودور ولف، فریدل، تولر، هازنکلور، ارنست وایس، و اشتفان تسوایگ، پی می‌بریم که ادبیات به‌راستی خطرناک‌ترین پیشه‌هاست.