ادبیات نمایشی در ایران ؛ دو جلدی

ادبیات نمایشی در ایران

نویسنده: جمشید ملک پور
ناشر: توس
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 1063
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1363 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو

مروری بر کتاب

مصور

بیش از سه قرن است که از عمر نخستین آثار نمایشی که همان درام های مذهبی-تعزیه باشد میگذرد.ادبیات نمایشی که بر پایه ی اصول و قواعد نمایش فرنگستان پی ریزی شده نیز عمرش دارد کم کم به حدود دو قرن می رسد. جلد اول مجموعه‌ی ادبیات نمایشی در ایران نخستین کوشش‌ها تا دوره قاجار را در برمی‌گیرد و به بررسی آثار آخوندزاده، میرزا آقا تبریزی و نهضت ترجمه و اقتباس نمایشنامه در ایران می‌پردازد و مباحثی چون نمایشنامه‌نویسی، نقد و نظریه‌های نمایشی را به عنوان گنجینه‌های ادبیات نمایشی در ایران مورد بررسی قرار می‌دهد.

جلد دوم مجموعه‌ی ادبیات نمایشی در ایران دوران انقلاب مشروطه را در بر می‌گیرد و به بررسی آثار نمایشنامه‌نویسان آذری و فارسی زبانی چون حاجی بگف، نریمانف، مؤیدالممالک فکری، کمال‌الوزاره محمودی و همین‌طور نخستین روزنامه تئاتر ایران و نهضت ترجمه و اقتباس نمایشنامه در ایران می‌پردازد و با چاپ متون نمایشی چون حکام قدیم ـ حکام جدید، اوستاد نوروز پینه‌دوز و ضحاک راه آشنایی و بررسی ادبیات نمایشی در ایران را برای علاقه‌مندان هموار می‌سازد.

نمایش یا درام به معنای نشان دادن، باز نمودن و مرادف اصطلاحات تماشا، تقلید و بازی است؛ در اصطلاح به هر اثری که برای اجرا در روی صحنه تئاتر توسط بازیگران نوشته شده باشد، نمایشنامه می‌گویند.مهد نمایش یا درام، یونان باستان بوده است. «دراما» در یونانی به معنای کار یا عملی است که واقع می‌شود؛ و در اصل هنری است که روی صحنه می‌آید. ادبیات نمایشی یا دراماتیک بر اساس تقسیم بندی ارسطو یکی از انواع مهم ادبیات بوده و به دو نوع کمدی و تراژدی تقسیم می‌شود:

تراژدی، نمایشِ اعمال مهم و جدی است که در مجموع به ضدِ قهرمانِ اصلی تمام می‌شود و هسته داستانی((plot به فاجعه (Catastrophe) منتهی می‌شود؛ این فاجعه معمولاً مرگ قهرمان تراژدی است؛ مرگی که اتفاقی نیست بلکه نتیجۀ منطقی و مستقیم حوادث و مسیر داستان است. یونانیان نخستین تراژدی نویسان بودند. چند اثر مهم تراژدی دنیا عبارتند از: رمیو و ژولیت، اُتلٌو، و مکبث از شکسپیر؛ تراژدی «آندروماک» اثر «راسین».

در ادبیات ایران، نمایش به مفهوم واقعی و رسمی کمتر قدمت دارد؛ اما، با توجه به ویژگی‌های تراژدی، نمایشِ سنتی «تعزیه» که قدیمی‌ترین نمایش بومی ایران است، می‌تواند در چارچوب تراژدی قرار بگیرد...

فهرست

جلد اول : نخستین کوششها تا دوره قاجار
جلد دوم : دوران انقلاب مشروطه