آثار آل قلم ؛ منتخب یازده قرن نظم و نثر فارسی

آثار آل قلم

نویسنده: حمید گروگان
ناشر: مدرسه
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 340
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1369 - دوره چاپ: 1

کیفیت : درحد نو ؛ لبه صد صفحه آخر رد زردی مختصری دارد

مروری بر کتاب 

منتخب یازده قرن نظم و نثر فارسی

شامل اشعار ، منثورات ، حکایات و... از قرن چهارم هجری

زبان و ادبیات فارسی دری در مسیر تکاملی خود نسبت به شرائط و اوضاع سیاسی طوریکه گفته آمدیم دارای نشیب و فرازهای زیادی بوده که زمان به اوج درخشش و توجه کامل امرا و سلاطین زمانش و زمانی هم به بی مهری و کم توجهی آنان مواجه می گردیده است که این نشیب و فرازهای تاریخی را اگر دقیق باشد می توان به دوره های مختلف ادبی تقسیم کرد.

گرچه در مورد اولین کسی که شعر فارسی دری را سروده، ابهامات تاریخی وجود دارد ولی بنا به روایت مشهوری از جمله اولین کسانی که به زبان فارسی دری شعر سروده از حنظله بادغیسی و محمود ورّاق هروی نام برده اند. اولین دوره ادبی شعر فارسی دری طوری که اشاره کردیم بعد از اسلام از دوره سامانی ها در خراسان شروع و با تسلط سلجوقیان در بغداد این دوره خاتمه پیدا می کند که با نیمه اول قرن چهارم و اواخر قرن پنجم و اوائل قرن ششم هجری قمری مصادف است و از شاعران این دوره از رودکی سمرقندی، ابونصر فارابی، ابوسعید ابی الخیر، رابعه بلخی، فردوسی، کسائی، ارزقی هروی، خواجه عبدالله انصاری، فخرالدین رازی، شهید بلخی، ناصر خسرو و دیگران نام برده شده که بزرگترین قصیده سرای اوائل این دوره ابوعبدالله جعفر بن محمد رودکی که در روستای (پنجرود) در شمال تاجیکستان امروزی بین سالهای 290 تا 329 هجری قمری زندگی می کرده یاد کرده اند.

می گویند او از اولین کسانی بوده که شعر فارسی را به اوج فصاحتش رسانده و همتراز شعر عربی ساخته است. بنا بر روایتی او شخص کور مادر زاد بوده و همراه خود کسی را داشته که اشعار وی را حفظ می کرده و در محافل می خوانده است که این روایت مورد تردید واقع شده است. از جمله اشعار مشهورش شعر بوی جوی مولیان را می توان نام برد که به واسط همین شعر امیر نصر بن احمد سامانی بعد از چهار سال اقامت در هرات عازم بخاری گردید.