کارکرد نقد

نویسنده: تری ایگلتون
مترجم : سیف الله سلیمانی
ناشر: افراز
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 150
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1398 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب 

نویسنده اثر، تری ایگلتون مؤلف و منتقد مشهور انگلیسی است که در این کتاب تلاش کرده سیر تکوینی گستره همگانی با خوانش گزینشی از تاریخ نقد، یعنی با مرکزیت دادن به جوزف ادیسون و استیل، جانسون، متیو آرنولد، اف. آر.لیوس و ساختارشکنان مکتب یِیْل ردیابی کرده و به نظریه‌پردازی درباره اهمیت آن‌ها در چارچوب مارکسیستی بپردازد که بیش از آن‌که وام‌دار پاره‌ای از نخستین آثار ساختارگرایانه لویی آلتوسر باشد، مرهون گرامشی و میشل فوکو است.

این جستار بر آن است که امروز نقد فاقد تمامی کارکرد اجتماعی جوهری است. نقد یا بخشی از شاخه ای از روابط عمومی صنعت ادبی است، و یا مسأله ای است که کاملا به درون دانشگاه تعلق خاطر دارد. تلاش من بر آن است تا با تاریخ بسیار گزینشی نهاد نقد در انگلستان از اوایل هجدهم نشان دهم که این روال همیشه این گونه نبوده، و این که حتی امروز نیازی نیست این گونه باشد.

تری ایگلتون در "کارکرد نقد" بیان می کند که انتقاد در جامعه بورژوایی اولیه به عنوان یکی از ویژگی های اصلی "حوزه عمومی" مطرح شده است که در آن احکام سیاسی، اخلاقی و ادبی می توانند تحت حاکمیت عقل سلیم ارائه شوند. این هنجارشکنی فرهنگی، بحران انتقادی را به همراه داشت که تاریخ آن از قرن 18 میلادی مملو از ابهام و اضطراب بوده است."کارکرد نقد" چیزی نیست جز تاریخ و نقد "نهاد انتقادی". قضاوت های ایگلتون در مورد منتقدان فردی تند و روشن است، که عقیده کلی وی را در مورد سوالات اساسی مربوط به روابط بین زبان ، ادبیات و سیاست مطرح می کند....

دلیل دیگری برای زائد بودن فزاینده منتقد وجود داشت. چون اگر رسالت نقد بیش از آنکه روشنگرانه باشد اخلاقی است، یعنی مسئله ارشاد، یعنی نشاط و همدلی با طبقه متوسطه ناامید، چه چیز دیگر غیر از ادبیات می‌تواند این غایات را به‌نحو موثرتری تحقق بخشد؟ ثاکری اظهار داشت که "ما بر این باوریم که اخلاقیات و آداب‌دانی والاترین مضامین رمان‌نویس هستند؛ و بنابراین رمانس‌هایی ترجیح دارند که به جبر، دین، اقتصاد سیاسی، یا به سایر علوم انتزاعی نمی‌پردازند."

موشکاف‌ترین و نیروبخش‌ترین منتقد اجتماعی شخصِ نویسنده بود؛ در برابر اندک کسانی که برای آرامش روحی روی به‌سوی والتر بجت گردانیدند، انبوه کسان دیگری بودند که رمان آدام بید یا شعر یادواره را می‌خواندند. زمانی که نقد یکی از رسالت‌های اصلی خود را اطمینان خاطر مجدد ایدئولوژیکی تشخیص داد، در خطر برکناری قرار گرفت چون این عیناً همانی بود که خود ادبیات، از میان سایر امورات، برای ارائه آن طراحی شده بود.