پا برهنه ها

نویسنده: زاهاریا استانکو
مترجم: احمد شاملو
ناشر: زمان
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 655
اندازه کتاب: رقعی گالینگور - سال انتشار: 1352 - دوره چاپ: 3

کمیاب - کیفیت : جلد در حد نو ؛ صفحات رد آبخوردگی دارد

مروری بر کتاب

پابرهنه ها رمانی از زاهاریا استانکو، نویسنده رومانیایی،‌که در ۱۹۴۸ منتشر گردید و در ۱۹۶۰ به صورت رمانی سه­ گانه بسط داده شد.

واقعه، پیش از قیام مردمی و بزرگ 1907،‌ در روستایی در اولتنین رخ می‌دهد. داریه،‌ جوانکی کشاورز،‌ داستان زندگی والدین و پدربزرگ و مادربزرگش را از زبان عمه خود می‌شنود: مادرش در پانزده سالگی ازدواج می‌کند. پس از دو سال، ‌بیوه‌ای فقیر شده و مجبور می‌شود با دو فرزند خود نزد والدینش برگردد که با اکراه او را دوباره می‌پذیرند. تازه وقتی با مرد زن مرده‌ای که دو بچه دارد ازدواج می‌کند، سرنوشتش قابل تحمل‌تر می‌شود.

هر چند خویشاوندان همسر دوم، در آغاز، ‌با خشونت و خصومت با او رفتار می‌کنند ولی ‌بالاخره وی به یمن رفتار جدی و قاطعانه‌اش برای خود جایگاه مناسبی ایجاد میکند. داریه کوچولو هر روز شاهد خشونت کشاورزانی است که زود دست به چاقو می‌برند و با زنان کارگر و کودکانشان بدرفتاری می‌کنند. اغفال دختران، زنا و تجاوزهای جنسی از چشم کودکان پنهان نمی‌ماند. قحطی، که به دنبال تابستان خشک و بی باران 1906 سر می‌رسد، خشم کشاروزان فقیر را به حد اعلا می‌رساند، زیرا نجیب‌زادگان راضی نمی‌شوند حتی به اندازه نانشان به آنها گندم قرض دهند.

نجیب زاده‌ای سگ‌ها را به جان آنها می‌اندازد. خدمه آنها به یکی از متقاضیان تیراندازی می‌کند. کشاورزانی که پی کار خود می‌روند به دست ژاندارمها بازداشت و بی‌رحمانه شکنجه می‌شوند. نهایتا وقتی در سالن اجتماعات محل، یکی از ژاندارمها سه دهقان پای در بند کاملاً بی‌دفاع را ،‌که پس از شکنجه‌های وحشتناک دیگر به سختی می‌توانند روی پاهایشان بایستند، کتک می‌زند، ‌کشاورزان مرعوب زورگویی و خشونت آنها نمی‌شوند و: جمعیت خشمگین ژاندارم را می‌کشد.
رمان با این ماجرا به پایان می‌رسد که کشاورزان زندانی را وسط زمستان به شهر مجاور منتقل می‌کنند. نویسنده سرنوشت داریه جوان را همچنان در رمان‌های متعدد دیگر پیگیری می‌کند.

استانکو زندگی سخت و فقیرانه کشاورزان، ‌تجربیات شخصی دوره جوانی و حوادث سیاسی را ،‌ با سرمشق گرفتن از شولوخوف،‌ از دیدگاه واقع‌گرایی سوسیالیستی توصیف می‌کند و خشونت روستاییان را به عنوان پی‌آمد فقر و ظلم نجیب‌زادگان شرح می‌دهد. نویسنده در توصیف مرسوم جامعه غرق نمی‌شود؛‌ اعتیاد به الکل و انحطاط اخلاقی، ‌که در بین اهالی روستا همچنان در حال گسترش است،‌ با واقع‌گرایی خشنی ترسیم می‌شود. استانکو شرح جزئیات مفصل را، ‌به کمک گفتگوها‌، دلپذیر کرده و ، از طریق رجوع به گذشته و بررسی مجدد مسائل،‌ کشش و جاذبه داستان را تقویت کرده است. بازگویی موفقت‌آمیز او از طرز تفکر و طرز بیان خاص کشاورزان ارزش این اثر را بالا می برد؛ اثری که، فارغ از زمان تألیف خود و ارتباطات اجتماعی مؤلف، ‌باید مورد قضاوت قرار گیرد.