فرهنگ مصطلحات عرفاء و متصوفه

دانش عرفان نیز چه در بخش نظر و چه در بخش عمل از زبانی خاص برخوردار است. عرفا نه تنها برای خود اصطلاحاتی دارند، که اصطلاحاتشان نسبت به بسیاری دانش‌های دیگر- در حوزه علوم انسانی- بیش‌تر و پیچیده‌تر است.

هاتف اصفهانی در ترجیع بند مشهور خود می‌گوید:

هاتف ارباب معرفت که گهی          مست خوانندشان و گه هشیار
از می و بزم و ساقی و مطرب               وز مغ و دیر و شاهد و زنّار
قصد ایشان نهفته اسراری است              که به ایما کنند گاه اظهار
پی بری گر به رازشان دانی               که همین است سرّ آن اسرار
که یکی هست و هیچ نیست جز او                  وحـده لا الـه الاّ هـو 

کلمات و اصطلاحات عرفانی و معنی آنها به همراه مثال‌های فراوان

آب : معرفت
آب حیات : چشمه‌ی عشق و محبت
آتشکده و دیرمغان : عالم عشق
آشنایی : تعلق به خدا و بیگانگی از خود
آغوش : دریافت اسرار
آفت : چیزی که سالک طریق(کسی که در راه عرفان قدم برمی‌دارد)را از سِیر (حرکت) معنوی باز دارد
آفتاب جلال : تابش انوار جبروت الهی
و...