فردیت خلاق هنرمند

نویسنده: میخائیل خراپچنکو
مترجم: عبدالله جاویدان
ناشر: امیر کبیر
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 78
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1357 - دوره چاپ : 1

کمیاب - کیفیت : در حد نو _ نو

مروری بر کتاب

بر اساس نقد آثار تورگینف ؛ داستایوفسکی ؛ گورکی

تورگنیف در خانواده ای ثروتمند در اوریول روسیه به دنیا آمد، پدرش سرهنگ سواره نظام ارتش تزاری بود. مادرش خود زنی ثروتمند بود که از زندگی زناشویی اش رضایت نداشت. پدر ایوان وقتی او شانزده ساله بود، مرد و ایوان و برادرش زیر دست مادر کودک آزارشان بزرگ شدند.

ایوان تحصیلات رسمی را پشت سر گذاشت و در دانشگاه های مسکو و سن پترزبورگ در رشته های ادبیات کلاسیک، ادبیات روسی و زبان شناسی تحصیل کرد. در سال ۱۸۳۸ به دانشگاه برلین رفت تا فلسفه و تاریخ بخواند، و با این اعتقاد که روسیه نیز باید باورهای عصر روشنگری را بپذیرد، به روسیه برگشت.

تلاش های آغازین تورگنیف در ادبیات، شعر و قطعات ادبی، علایم نبوغ را نشان می داد و بلینسکی، منتقد بزرگ وقت روسیه از کارهای او ستایش می کرد. تورگنیف هرگز ازدواج نکرد، هرچند از یکی از خدمه خانه اش دختری داشت. شخصیتی محجوب و نرم داشت. نزدیک ترین دوست ادبی اش گوستاو فلوبر بود. رابطه اش با لئو تولستوی و فئودور داستایفسکی بسیار رسمی و کدر بود، چرا که این دو نویسنده از علاقه زیاد تورگنیف به اروپای غربی راضی نبودند.

کار به جایی رسید که در سال ۱۸۶۱، سرانجام تولستوی به تورگنیف پیشنهاد دوئل داد، هرچند بعدها از او عذر خواست. اما تا ۱۷ سال بعد با هم حرف نزدند. داستایفسکی هم در رمانش شیاطین (۱۸۷۲) نقیضه ای بر شخصیت تورگنیف نوشت. اما در سال ۱۸۸۰ در هنگام مراسم یادبود پوشکین، با هم آشتی کردند....

«فئودور داستایوسکی» در سال ۱۸۲۱ در مسکو به دنیا آمد. با وجود اینکه از دوران کودکی دست به گریبان بیماری بود، اما از همان آغاز زندگی همواره از او کار می کشیدند؛ درحالی که برادرش « میخائیل » قوی تر و سالمتر از او بود. با وجود رنجوری اش، او را به خدمت سربازی بردند و برادرش از خدمت معاف شد! در ۲۰ سالگی، استوار ارتش شد و خود را برای رسیدن به مقام افسری آماده کرد.

مواجبش ۳۰۰۰ روبل بود و با اینکه پس از مرگ پدر، وارث مال و منال او شد، اما چون مخارج برادر کوچکش به عهده او بود و خود نیز زندگی بی بند و باری داشت، پیوسته بر بدهی هایش افزوده می شد. مشکل پول در هر صفحه از نامه هایش مطرح می شود و تا پایان زندگیش همیشه بزرگترین مشکل اوست؛ وی تنها در سالهای پایانی زندگی از تنگدستی رهایی یافت.در سال ۱۸۴۶ رمان « بیچارگان » را نوشت. این کتاب، موفقیتی جالب و ناگهانی به دست آورد. در سال ۱۸۴۹ او را با یک دسته آدمهای انقلابی ــ آنارشیست دستگیر کردند و به مرگ محکوم شد! اما در آخرین لحظه اجرای حکم، مجازاتش را تخفیف دادند و به سیبریه تبعید شد. ده سال در آنجا بسر برد : ۴ سال در زندان و ۶ سال در قشون سیبریه خدمت کرد.

داستایوسکی پیش از تبعید به سیبری، به بیماری صرع مبتلا بود و در سیبری بر شدت بیماری او افزوده شد! بیشتر قهرمانان کتابهای داستایوسکی، از بیماری صرع رنج می برند. وی در نوامبر ۱۸۵۵ به پترزبورگ بازگشت و در « سمی پالاتینسک » ازدواج کرد. زنش، بیوه یک جانی بود و یک پسر بزرگ داشت که داستایوسکی او را به فرزندی پذیرفت و در تربیت وی کوشید. در سال ۱۸۶۱، کتاب «آزردگان» و در سال ۱۸۶۱-۱۸۶۲، کتاب «خاطرات خانه مردگان» را منتشر کرد.

« جنایت و مکافات » که از شاهکارهای اوست، در سال ۱۸۶۶ چاپ شد. از دیگر کتابهای او می توان : «برادران کارامازوف»، تسخیرشدگان»، «ابله»، «قمارباز» و «یادداشتهای زیرزمینی» را نام برد. داستایوسکی چند بار ازدواج کرد و سرانجام در روز ۲۸ ژانویه ۱۸۸۱ زندگی را بدرود گفت.

آلکسی ماکسیموویچ پِشکوف که بیشتر با نام ماکسیم گورکی شناخته می‌شود،داستان‌ نویس، نمایش‌نامه‌نویس و مقاله‌نویس انقلابی روس و از بنیان‌گذاران سبک رئالیسم سوسیالیستی بود. گرچه او را بیش‌تر به عنوان یک نویسنده، در سطح جهانی می‌شناسند و ستایش می‌کنند، از رهبران جنبش انقلابی روسیه نیز به شمار می‌آید.نیژنی نوگورود، روستای محل تولدش، از ۱۹۳۲ تا ۱۹۹۱، به افتخار او «گورکی» نامیده می‌شد.

وی در سال ۱۹۳۶ در سن ۶۸ سالگی درگذشت. مرگ وی در هنگامی رخ داد که وی تحت مداوای پزشکی بود.چگونگی و دلیل مرگ هیچگاه مشخص نشد. البته اعتراف‌هایی در دادگاه‌های استالین گرفته شد ولی مدارک تاریخی کافی در این زمینه در دست نیست.

فهرست

تورگنیف و تداوم تاریخ
داستایفسکی و میراث او 
گورکی و زمان ما