صد میدان

نویسنده: خواجه عبدالله انصاری
به کوشش : قاسم انصاری
ناشر: طهوری
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 80
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1358 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : نو 

مروری بر کتاب 

رساله ی صد میدان شامل صد میدان عرفانی است،که سالک را با خود از گردنه های صعب عرفان عبور می دهد، از میدان اول توبه شروع می شود،و در آخر به بقا ختم می شود.کتاب یکی از زیباترین متون عرفانی است که در عین کم‌برگی، بسیار پربار است. این کتاب جزء پرمحتواترین آثار عرفان اسلامی محسوب می‏‌ شود که در آن نویسنده، سالک را از میدان توبه تا میدان فنا و بقا و محبت دستگیری و بدرقه می‌‏کند و پله پله او را به لقای حضرت دوست می‌‏رساند.

عارف زمانی که از خود و خواسته و مشتهیات نفسش خالی گردد، می تواند مهیای حضور دلبر بیکران خود شود،و چون او آید دیگر خودی باقی نمی ماند، و وجودش همه «او» می شود،چنین است که می گویند،فانی شده و باقی به بقای دوست...

میدان اول مقام توبه است. وتوبه بازگشتن است بخدای. قولی تعالی: بدانکه علم زندگانیست و حکمت آینه، و خرسندی حصار، وامید شفیع و ذکر دارو و توبه تریاق.توبه نشان راهست و سالار بار و کلید گنج و شفیع وصال و میانجی بزرگ و شرط قبول و سر همه شادی.

این کتاب در واقع فقه اللغه میادین و منازل سلوک است که از هر منزل، منزل دیگر را به وجود می‌آورد. کلمات آن کوتاه و بعضاً سمبولیک و رنگ اشاره را به خود می‌گیرد و از همین بود که شاگردان حلقۀ تدریس پیر هرات به او التجاء کردند که اثر دیگری را به وجود آورد که مفسر و معبر صد میدان شود. خواجۀ انصار کتاب منازل السائرین را به وجود آورد. منازل السائرین که در عربی املا شده، در واقع کتابی است که صد میدان را شرح و طریقه‌های سلوک را بیشتر روشن می‌کند و از جانبی سیر عرفانی پندارهای روحانی شیخ را نشان می‌دهد.

یکی از فرق‌های صد میدان با منازل در این است که 25 میدان کتاب صد میدان در منازل نیامده و برعکس 24 منزل از منازل در صد میدان نیست و باقی 51 میدان مشترک هستند. در صد میدان در تعریف منازل از کمال ایجاز کار گرفته شده و بنا بر آن در برخی موارد خواننده را تشنه و مشتاق توضیح مزید می‌گذارد.