سیری در گویش دشتستان

نویسنده: طیبه برازجانی (پری)
ناشر: راهگشا
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 670
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1382 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : نو ؛ مزین به امضا و نوشته تقدیمی نویسنده

مروری بر کتاب

مصور ؛ نقشه تعدادی از عکس ها گلاسه و رنگی 

راهنمای گویش پیشینه فرهنگی ، تاریخی ، سرزمینی

گویش دشتستانی، عمدتا گویش مردم شهرستان‌های دشتستان، گناوه و دیلم در استان بوشهر است.دو دیدگاه در مورد این گویش وجود دارد یک دیدگاه باور دارد دشتستانی یکی از گویش‌های زبان لری است که البته با فارسی آمیخته است. این گویش جزو گویش های جنوبی لری همانند ممسنی دسته‌بندی می‌شود.

گویشوران این گویش، سخنان لرهای کهگیلویه و بویراحمد و لرهای خوزستان و فارس را تا حد زیادی می‌فهمند ولی این گویش با لری خرم‌آباد بسیار متفاوت است به‌طوری‌که قادر به برقراری ارتباط نیستند. دیدگاه دیگر باور دارد گویش مردم دشتستان گرچه حاوی تعدادی واژه‌های لری است اما در حقیقت فارسی با لهجه محلی و آمیزه‌ای از گویش‌های مردم فارس، خوزستان، کرمان و خراسان و ... می‌باشد و گویش‌های مذکور خود تا اندازه‌ای متاثر از یک دیگرند.

مردم شهرستان‌های استان مانند دیلم، گناوه و دشتستان و جم عمدتا به گویش لری و مردم شهرستان‌های کنگان و دیر نیز به فارسی لهجه دار صحبت می‌کنند.  به زبان ساده تر بعضی از قسمت های این گویش را میتوان اینگونه توصیف کرد که:کلمات فارسی کوتاه شده همراه با لهجه (لری مایل به بندری یا جنوبی) .

در آغاز کتاب ، اطلاعاتی درباره وضعیت تاریخی و جغرافیایی دشتستان ، همچنین وضع فرهنگ و آثار تاریخی این منطقه درج گردیده است. بخش دوم حاوی مطالبی است درباره گویش دشتستانی و مختصات دستوری آن.

برای نمونه نگارنده تصریح می‌کند : گویش مردم دشتستان گرچه حاوی تعدادی واژه‌های لری است ; اما در حقیقت فارسی با لهجه محلی و آمیزه‌ای از گویش‌های مردم فارس ، خوزستان ، کرمان و خراسان و .... می‌باشد و گویش‌های مذکور خود تا اندازه‌ای متاثر از یک دیگرند.
بخش سوم یا بخش اصلی کتاب ، فرهنگ واژگان گویش دشتستانی است که براساس حروف الفبا ، آوانگاری و معانی فارسی تدوین شده است.