دستور زبان فارسی

نویسنده: پرویز ناتل خانلری
ناشر: توس
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 368
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1380 _ 1370 - دوره چاپ: 18 _ 11

کیفیت : نو ؛ لبه جلد رد تاخوردگی دارد

مروری بر کتاب

 «دستور زبان فارسی» نوشته‌ی استاد زنده‌یاد دکتر پرویز ناتل‌خانلری است که با شیوه‌‌ای ساده و نمونه‌های بسیار دستور زبان پارسی را بر بنیاد دانش زبانشناسی به خوانندگان می‌آموزاند. از این روست که از نیم سده پیش این نبیگ[در دبیرستانها و دانشگاهها پایه‌ی آموزشِ دستور پارسی بوده است. گفتنی است، بخشی از واژه‌هایی که کنون در دانش زبانشناسی از آنها بهره می‌گیریم چونان نهاد و گزاره و پایه و پیرو و فراکرد و ساخت از برساخته‌های این استاد زنده‌یاد است.

دکتر پرویز خانلری این کتاب را به منظور آموختن قواعد زبان فارسی تألیف کرده. دو بخش اول کتاب برای آموزش در دبیرستانها نوشته شده که کتابهای سابق دستور، متفاوت بوده است. در این روش، جمله به عنوان کوچکترین واحد گفتار و پیامرسانی، مبنای بحث قرار گرفت که خود به دو قسمت اصلی نهاد و گزاره تقسیم شده و هر جزء به بخشهای دیگر قابل تقسیم است. هدف از این روش، یادگیری زبان به صورت متوالی و منطقی بوده یعنی آموختن هر نکته، تکمیل نکات قبلی و مقدمه مطلب بعدی باشد.

در بخش سوم کتاب نیز، به مبحث نحو از دیدگاه جدید نگریسته شده که تکمیل مقاله استاد خانلری در مجله سخن بوده است. بخش چهارم بحث درباره ریشه پسوند مصدر در زبان فارسی و تحول تاریخی آن در سه دوره باستان، میانه و جدید است که نخستین بار در مجله دانشکده ادبیات تهران به چاپ رسیده بوده.

در بخش پنجم کتاب نیز، مقالات گوناگون مؤلف درباره برخی نکات خاص دستوری گرد آمده است. بخش ششم متضمن نکته هایی است که در نوشته های امروز متداول شده ولی زیبا و فصیح نیست. این دو بخش اخیر به تدریج در دوره های بیست و دو گانه مجله سخن به طبع رسیده. این کتاب اولین بار در سال 1351 شمسی توسط بنیاد فرهنگ ایران به زیور طبع آراسته شد. کتاب حاضر چهارمین چاپ آن است که در انتشارات بابک به نیابت از این بنیاد به طبع رسیده.
 

فهرست

- جمله
- انوع جمله
- اجزای جمله
- ساختمان جمله
- پسوند مصدر
- نکته هایی درباره زبان فارسی
- نکته هایی درباره فصاحت زبان فارسی
و...