جنبش دانشجویی ؛ کنفدراسیون جهانی محصلین و دانشجویان ایرانی

نویسنده: حمید شوکت
ناشر: نامک
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 1012
اندازه کتاب: وزیری سلفون - سال انتشار: 1391 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

مصور

اتحادیه ملی ؛ دو جلد در یک مجلد 

موضوع کتاب فراز و نشیب جنبش دانشجویی ایران در خارج از کشور است. این جنبش از آغاز تا آستانه سقوط نظام سلطنتی ایران، تاثیر مهمی بر مبارزه دانشجویان ایرانی و نیروهای مخالف حکومت با رژیم شاه داشت

بی هیچ شبهه‌ای، این بررسی بر زمینه‌ای جانبدار استوار است. من به‌عنوان کسی که سال‌هایی از عمرم را در کنفدراسیون سپری کرده‌ام، ادعای ارایه یک بررسی بی‌طرفانه را ندارم. بیان حقیقت رازی گشوده است، چرا که داوری‌های تاریخی همواره جانبدارانه‌اند. اما این جانبداری به‌معنای توجیه یا پذیرش بی‌چون و چرای اندیشه و کردار کنفدراسیون نیست.

کنفدراسیون به‌رغم همه کوشش‌های بی‌پایانش، در راه رهایی و نجات زندانیان سیاسی و مبارزه با دیکتاتوری و استبداد، رفته‌رفته تنها راه چیرگی بر معضلات بغرنج و پیچیده اجتماعی را در تکیه بر پاسخ‌های صریح و آسان جستجو کرد. گرایشی که با تکیه‌ای یک جانبه بر گذار انقلابی، هر تحول تدریجی را پیشاپیش مردود شمرد و به پذیرش تصویری ساده‌انگارانه از خلق و ضدخلق و انقلاب و ضدانقلاب روی آورد.

از پرسش‌هایی که کتاب تلاش دارد به آن پاسخ بدهد، دلیل انحلال کنفدراسیون دانشجویان است، سازمانی که از قدرت بسیاری در میان سازمان‌های دانشجویی در جهان برخوردار بود اما هیچ‌یک از فعالان یا رهبران آن کوششی در توضیح دلایل درخشش و افول آن نکردند.

به هر حال یکی از مهم‌ترین نکته‌هایی که در تشکیل این کنفدراسیون تاثیر گذاشت، شکل‌گیری آن در فضایی دموکراتیک به‌شمار می‌رفت و این مساله باعث شد تا این سازمان سال‌های سال دوام داشته باشد اما از سوی دیگر بی‌توجهی به جنس جامعه ایرانی یکی از دلایل شکست و انحلال آن شد.به جرأت می‌‌توان گفت که پس از جنگ دوم جهانی، هیچ یک از جنبش‌های دانشجویی، معروفیت، وجهه و اهمیت کنفدراسیون را کسب نکردند.

دریافت پیام از جبهه آزادی‌بخش ویتنام و جنبش فلسطین به هنگام برگزاری کنگره‌های کنفدراسیون، دیگر روالی عادی به شمار می‌‌رفت. کنفدراسیون آنقدر نیرو و اعتماد به نفس کسب کرده بود که پس از حادثه المپیک مونیخ در سال (۱۹۷۲) که به ممنوعیت سازمان دانشجویان و کارگران فلسطینی در آلمان غربی انجامید، قیمومیت دفاع از آن دو سازمان را بر عهده گرفت. کنفدراسیون در اکثر شهرهای جهان که دانشجویان ایرانی در آن تحصیل می‌کردند، شعبه داشت و از دهلی نو در هندوستان تا مونترال در کانادا به تظاهرات، اعتصاب غذا، اشغال سفارتخانه‌ها و مراکز تبلیغاتی رژیم دست زد.

فعالیت‌هایی که در رسانه‌های گروهی و افکار عمومی غرب بازتابی گسترده داشت. اوج این فعالیت‌ها، تبلیغات گسترده‌ای بود که آن سازمان در اعتراض به برگزاری جشن‌های(۲۵۰۰) ساله شاهنشاهی برپا کرد و از آن طریق موفق شد با بسیج افکار عمومی، مانع سفر شماری از رهبران سیاسی و شخصیت‌های اجتماعی و فرهنگی غرب که به جشن‌ها دعوت شده بودند، گردد. اقدامی که در خنثی کردن تبلیغات رژیم شاه در جهان غرب تأثیری قابل توجه داشت.