تاریخ مغول

نویسنده: عباس اقبال آشتیانی
ناشر: سپهر ادب
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 616
اندازه کتاب: وزیری سلفون - سال انتشار: 1389 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

این کتاب مشتمل است بر تاریخ ایران از ابتدای حمله چنگیزخان (اوایل قرن هفتم) تا تأسیس دولت تیموری (نیمه دوم قرن نهم) و ظاهرا جلد نخست تاریخی است که بنا بوده مؤلف از استیلای مغول تا اعلان مشروطیت بنویسد. حملهٔ مغول به ایران به دو حملهٔ مغول که به تشکیل حکومت ایلخانان مغول در ایران انجامید، اشاره دارد.

در نخستین حمله که در سپتامبر سال ۱۲۱۹ میلادی (پائیز ۶۱۶ ه ق) آغاز شد مغولان به سلطنت خوارزمشاهیان بر ایران پایان دادند و ایران را به ویرانی کشاندند. اما در دومین حمله که در سال ۱۲۵۴ میلادی (۶۵۴ ه ق) با هجوم هولاکوخان به ایران آغاز شد، حاکمان مغول کوشیدند تا به جای ویرانی و قتل‌عام مردم بر آنان حکومت کنند. آغاز حملهٔ مغول در ارتباط با واقعهٔ قتل ۴۵۰ بازرگان مسلمان مغولی در شهر اترار بود.

سلطان محمد خوارزمشاه در سال ۶۱۶ ه ق با سپاهی ۴۰۰٬۰۰۰ نفری به مبارزه با مغول آمد ولی از جوجی پسر چنگیز شکست خورد و از آن پس تصمیم گرفت که از مواجهه با لشکر مغول خودداری کند چون تصور می‌کرد که مغولان بعد از اینکه مقداری غنیمت به دست آوردند به کشور خود مراجعت می‌کنند. فرار سلطان محمد باعث شد که چنگیز بدون اینکه بیمی از روبرو شدن با یک سپاه بزرگ را داشته باشد با فراغ خاطر مهیای حمله به شهرهای خوارزمشاهی شود.

چنگیز جهت دستگیری او دو نفر از بزرگان لشکر خود به نام‌های جبه نویان و سبتای بهادر را به تعقیب سلطان محمد فرستاد. سال بعد سلطان محمد در بستر مرگ، جلال‌الدین خوارزمشاه را به جانشینی خویش‏ برگزید و او بیش از ۱۰ سال بعد از مرگ پدر در برابر سپاهیان مغول ایستادگی نمود و با هم دستی تیمور ملک چندین ضربهٔ شدید به قشون مغول وارد آورد...

چنگیزخان که اصل اسم مغولی او تموچین است در حدود سال 549 هجری در مغولستان تولد یافته و پدرش یسوکای بهادر رئیس و خان قبیله قایت از قبایل مغول بوده است.اجداد چنگیزخان و طوایف مطیع ایشان از مدت ها پیش از ایام پدر او خراج گذار امپراطوران چین شمالی بودند و با اکراه بسیار به سرداران ایشان باج می دادند.

یسوکای بهادر که مردی کافی و رشید بود در ایام ریاست خود طوایف مغولی را که در جوار یورت قبیله او سر می کردند به اطاعت درآورد و تا آن جا اقتدار و اهیمت پیدا کرد که امپراطور چین از بسط قدرت او در وحشت افتاد و جماعتی رابه جلوگیری او فرستاد ولی یسوکای بهادر غالب آمد و به زودی طوق رقیت را از گردن قبلیه خود برداشته در کارها مستقل شد و اساس دولت بزرگی را که پسرش تموچین به وجود آورد ریخت.

فهرست

• مجملی از احوال ممالک آسیا مقارن استیلای مغول
• تشکیل دولت مغول
• سیاست چنگیز و اثرات حمله مغول
• سلطنت جانشینان چنگیز تا ایام فرماندهی هولاگو
• لشکرکشی هولاگو به ایران و انقراض خلافت عباسی
• سلاطین مغول ایران با ایل خانان
• و...