تاریخ غزنویان

نویسنده: کلیفورد ادموند باسورث
مترجم: حسن انوشه
ناشر: امیر کبیر
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 524
اندازه کتاب: وزیری گالینگور روکشدار - سال انتشار: 1378 - دوره چاپ : 2

مروری بر کتاب

کلیفورد ادموند باسورث که در 1928 در انگلستان زاده شده از پرآوازه‌ترین ایران‌شناسان و کارشناسان برجسته تاریخ ایران در سده‌های نخستین اسلامی به‌ویژه شرق جهان ایرانی و آل‌بویه و آل‌زیار است. تاریخ غزنویان او که در دو جلد تدوین شده بی‌گمان جامع‌ترین تاریخ دودمان غزنوی است و با بهره‌گیری از منابع فراوان از فارسی، عربی، ترکی،‌روسی، آلمانی، فرانسوی و انگلیسی نوشته شده و باسورث با نوشتن آن سرانجام اثری پدید آورده که پس از 50 سالی که از تألیف آن می‌گذرد هنوز آگاهی‌های تازه‌ای درباره این دودمان شاهی که پس از دولت سامانی در بخارا بزرگ‌ترین مروج زبان فارسی و فرهنگ ایرانی در سده‌های نخست اسلامی بود، به دانسته‌های ما افزوده نمی‌شود.

باسورث که مترجم تاریخ بیهقی به انگلیسی نیز است و همچنین اثری دیگر به نام تاریخ سیستان دارد با دقت و کنکاش فراوان همه گوشه‌های تاریک دودمان غزنوی را به روشنایی تاریخ آورده و آن را پیش روی دانش‌پژوهان و دوستداران تاریخ ایران گذاشته است.

یکی از بزرگترین فتوحات سلطان محمود در هند فتح سومنات بود که بزرگترین و مهم‌ترین بت هندوستان بود و طولش به پنج متر بالغ می‌شد.هندوان دسته دسته به زیارت این بت می‌رفتند و صدها برهمن نیز به دعای وی مشغول بودند.این بت آنچنان برای هندوان با ارزش بود که حتی معتقد بودند دریا نیز وی را میپرستد و جزر و مد را نشانه همین پرستش می‌دانستند.

جواهرات فراوانی نذر این بت می‌شد و حتی صدها روستا وقف این بت بود.سکه ضرب شده به نام سلطان مسعودتا قبل از اینکه غزنویان به سومنات حمله کنند هندوان برای توجیه بی‌قدرتی بت‌هایی که به دست سپاه غزنویان نابود می‌شد می‌گفتند که این بتان مورد قهر سومنات هستند.

هنگامی که سپاه ۳۰ هزار نفری ترکان غزنویان به قصد سومنات حرکت کردند هندوان به پای سومنات افتادند که جلوی سپاه محمود را بگیرد اما سومنات برای جلوگیری از نابودی خود نیز توانایی کاری را نداشت ٬و بدستور محمود نابود شد و ثروت معبد نیز به غنیمت گرفته شد.