ایران و مسئله ایران

نویسنده: جرج ن. کرزن
مترجم: علی جواهرکلام
ناشر: ابن سینا
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 330
اندازه کتاب: وزیری سلفون - سال انتشار: 1347 - دوره چاپ: 3 

کمیاب - کیفیت : درحد نو ~ نو

مروری بر کتاب 

مصور

لرد جورج ناتانیل کرزن (Curzon. G.N.)، از سیاستمداران و رجال معروف بیست و پنج سال اول قرن بیستم در بریتانیا، ایران‌شناس انگلیسی در سال 1859در «بی شایر» انگلستان متولد شد. پدرش از اسقفهای نامدار بود. وی دوران کودکی­اش را زیر نظر دایه­ای سخت­گیر و آموزگاری بسیار منضبط طی کرد و به همین علت از آغاز زندگی به رعایت انضباط و انجام تکالیف و قیود اخلاقی خو گرفت در مدرسه ابتدایی، نبوغ ذاتی خود را نشان داد و به جوایز لیاقت بسیاری دست یافت و در نامه‌نگاری و مقاله‌نویسی متبحر گردید.

لرد کرزن یک سال پس از پایان جنگ جهانی اول (1919) در زمان وزارتش در امور خارجه سیاستی را اجرا کرد که بر اثر آن نزد ایرانیان منفور شد. در آن تاریخ به اشاره او میان «وثوق‌الدوله» نخست‌وزیر ایران و «سر پرسی کاکس» نماینده دولت بریتانیا پیمانی به امضا رسید که مقامات انگلیسی را ناظر بر سازمانهای ارتشی و دارایی ایران می­کرد. مسلماً انگیزه عقد چنین پیمانی ترس کرزن از ناحیه روسها و تدبیرش برای ایجاد موانعی بر سر راه توسعه‌طلبی رژیم جدید شوروی و تحکیم سلطه انگلستان بر ایران بود. 

او طی یادداشتی در خصوص قرارداد مذکور چنین نوشت: «غرض ... آن نیست که ما اختیار ایران را به دست گرفته یا خواهیم گرفت، بلکه مقصود آن است که حکومت ایران دریابد که ما تنها قدرت بزرگ در همسایگی آن هستیم که به سرنوشت ایران سخت علاقه مندیم، می­توانیم و مایلیم ... ایران را در احیای ثروتهایش یاری کنیم.» 
وی با رضامندی آن را شاهکاری دیپلماتیک به شمار می­آورد و اینگونه می‌نویسد: «پیروزی بزرگی است و من به تنهایی آن را به انجام رسانده­ ام».