اشارات موسیقی

نویسنده: محمدمهدی محمدی
ناشر: سوره مهر
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 352
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1386 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

"بدان که صنعت موسیقی را فرزانگان پدید آورده‌اند و مردم از ایشان فرا گرفته‌اند و این صنعت در واقع میراث فرزانگان است برای عامه‌ی مردم و خداشناسان آن را در پرستش‌گاه‌های خود بنوازند و به هنگام نیایش و عبادت از آن بهره جویند. بزرگان و استادان در هر عرصه‌ای، روشن‌گر و هدایت‌گر سالکان‌اند و کسانی که می‌خواهند قدم در راهی بگذارند، قطعا اگر از تجربیات و دانسته‌های صاحب‌نظران آن راه غافل شوند، از حقیقت آن طریق غافل می‌مانند.

کتاب حاضر در قالب "گزین‌گویه‌"های بلند درباره‌ی موسیقی فراهم شده و سخنان مندرج در آن از آثار تعداد قابل توجهی موسیقیدان، پژوهشگر و روزنامه‌نگار برجسته درباره‌ی موسیقی ایرانی گردآمده است. در کتاب بخش‌های قابل توجهی از مهم‌ترین آرا و عقاید درباره‌ی موسیقی‌ایران و وضعیت آن در یک دوره‌ی زمانی مشخص، گردآوری شده و می‌توان آن را نماینده‌ی برگزیده‌ای از انواع سلیقه‌های هنری در این مسیر تاریخی دانست.

اشارات موسیقی، نخستین کتابی است که در قالب «گزین‌گویه»های بلند، به زبان فارسی فراهم شده است. در این کتاب عقاید تعداد قابل توجهی از موسیقی دانان، پژوهشگران و روزنامه‌نگاران درباره موسیقی ایران گردآوری شده است. سروش، مثنوی، چکاوک، داد و بیداد، راست و ... عناوین بخش‌های مختلف کتاب است. در نامگذاری این بخش‌ها از گوشه‌های موسیقی ایرانی استفاده شده و مفاهیم و پیام‌های هر بخش با معانی لغوی این گوشه‌ها هم‌خوانی دارد.

در پایان هر بخش، برداشتی مختصر از مجموعه‌ عبارت‌های موجود ارائه شده است. خواننده کتاب حاضر می‌تواند با نظریات افرادی نظیر پرویز مشکاتیان، علی‌نقی وزیری، علی‌رضا ادیب، حسین دهلوی، محمدرضا لطفی و ... درباره موسیقی آگاه شود.

اگر چه تعلق خاطر محمدمهدی محمدی بیشتر به موسیقی سنتی است و این موضوع از خلال مطالب کتاب پیداست، با این حال، کلیت انواع دیگر موسیقی در ایران از هر نوع و جنس از نظر نویسنده دور نمانده و آنها را از لابه‌لای تکه‌های کوتاه و بلندی که از زبان و قلم موسیقی‌شناسان معاصر در این کتاب آمده است می‌توان خواند. به جرات می‌توان گفت که محمدی نام هیچ یک از افراد موثر در موسیقی معاصرمان را از قلم نیانداخته و با آوردن مطلب و یا گفته‌ای هر چند به طور مختصر، یاد این اساتید را زنده نگه داشته است. البه محمدی به آوردن گفته‌های ارزشمند اساتید موسیقی ایران بسنده نکرده و در بخش‌هایی از کتابش از سخنان بزرگان موسیقی دیگر کشورها هم اسفاده کرده است.

نویسنده در نام‌گذاری قسمت‌های مختلف کتاب از اسامی گوشه‌های موسیقی ایرانی استفاده کرده است. به طوری که مفاهیم و پیام‌های هر بخش با معانی لغوی این گوشه‌ها هم‌خوانی داشته است. در پایان هر فصل هم محمدی به اختصار برداشتی از مجموعه عبارت‌های موحود را نگاشته است، که حاوی پیام آن بخش نیز هست. کتاب اشارات موسیقی به بهانه ارج نهادن و یادآوری سخنان بزرگان، ‌استادان و هنر آموختگان موسیقی به رشته تحریر در آمده است و ‌تذکری از سر درد است، تا با توجه بیشتر، خود را از گم‌گشتگی در این هجوم ویرانگر که بر سرزمین و موسیقی‌مان آمده است،‌ برهانیم.